જાણો દિવાળીના દિવસોમાં ફટાકડાંથી હાથ-પગ કે આંખને ઈજા થાય તો શું કરવું!

દિવાળીનો તહેવાર ઉજવણી અને આનંદથી ભરેલો હોય છે.

આ સમયમાં લોકો ઘરોમાં દીવડા પ્રગટાવે છે, મીઠાઈઓ વહેંચે છે અને ફટાકડા પણ ફોડે છે. પરંતુ ઘણી વાર ઉત્સાહમાં અમુક બેદરકારીના કારણે હાથ-પગ બળી જાય છે કે આંખોમાં પણ ઈજા થઈ શકે છે. આવી પરિસ્થિતિમાં ઘભરાવા કરતા સાચા અને સરળ પગલાં લેવાનાં હોય છે.

1. પહેલું કામ કરો – ઠંડા પાણીથી ધોવો

જો હાથ કે પગ પર ફટાકડાથી કોઈ બળતરા થાય, તો સૌથી પહેલું કામ એ છે કે તે જગ્યા પર તરત ઠંડું પાણી ચાલું કરો. હળવા ઠંડા પાણીથી 10થી 15 મિનિટ સુધી ધોવાથી સ્કિનને ઠંડક મળે છે અને વધુ નુકસાન થવાથી બચી શકાય છે. ખૂબ જ ઠંડું (જેમ કે બરફ) કે ગરમ પાણી વાપરશો નહીં, નહિંતર સ્થિતિ ખરાબ થઈ શકે છે.

2. સીધો બરફ ના લગાવો

લોકો તરત બરફ લગાવવાનું વિચારતા હોય છે, પણ આ પગલું ખોટું સાબિત થઈ શકે છે. બરફ સીધો લગાવવાથી સ્કિન વધુ ફાટી શકે છે અને સોજો વધી શકે છે. ઠંડક માટે તમે સાફ કપડું પાણીમાં ભીંજવી હળવે હળવે ચોપડો મૂકશો તો યોગ્ય રહેશે.

3. ટૂથપેસ્ટ, ઘરમાં રહેલી સામગ્રી લાગુ ન કરો

ઘણા ઘરોમાં લોકો ટૂથપેસ્ટ લગાવી દે છે, પણ એ ઉપયોગી નથી. ટૂથપેસ્ટથી સ્કિન પર ઈન્ફેક્શન થઈ શકે છે. એની જગ્યાએ ડોક્ટર સૂચવે તેવી એન્ટીબાયોટિક ક્રીમ વાપરવી જોઇએ. જો ક્રીમ ન હોય તો પ્રાથમિક તબક્કે તે ભાગને સાફ, નરમ કપડાંથી ઢાંકી દો.

4. મોટું બળતર હોય તો તરત ડોક્ટર પાસે જાઓ

જો ઈજા માત્ર ઉંગળી કે હાથના નાનાં ભાગ સુધી હોય તો ઘરગથ્થું ઈલાજથી પણ ચાલે. પણ જો ચહેરો, પગનો મોટો ભાગ કે શરીરનો વિશાળ ભાગ બળી જાય, તો ઘરમાં રહેવું ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. એવામાં બિલકુલ સમય ન ગુમાવતા તાત્કાલિક ડોક્ટર પાસે જવું જોઈએ.

5. સાફ અને ઢીલું કપડું લગાડો

દાઝેલી જગ્યાને ખુલ્લી રાખશો નહીં. કોઈ સાફ, નરમ કપડું કે કોટનથી ઢાંકી દો જેથી ધૂળ કે ગંદકી ન લાગે. ધ્યાન રાખો કે કપડું વધુ ટાઈટ ન બાંધો – નહીંતર દુખાવો વધશે અથવા રક્તસંચારમાં અવરોધ આવી શકે છે.

દિવાળી આનંદ અને ઉત્સાહનો તહેવાર છે, પણ જો સાવચેતી ન લેવાય તો નાનાં-મોટાં અકસ્માત બની શકે છે. ખાસ કરીને બાળકો અને યુવાનોને ફટાકડાંથી બનાવટી હિરો ન બની જવું જોઈએ. સાચી રીતે મનાવેલી દિવાળી જ સાચી ખુશીઓ લાવે છે.