દિલ્હી કાર બ્લાસ્ટમાં મળેલા 9mm કારતૂસથી તપાસ રહસ્યમય બની, એજન્સીઓ સતર્ક

દિલ્હીના લાલ કિલ્લા પાસે થયેલા કાર બ્લાસ્ટે દેશની સુરક્ષા એજન્સીઓ સામે અનેક નવા અને ગંભીર સવાલો ઉભા કરી દીધા છે.

પ્રથમ નજરે આ એક સામાન્ય વિસ્ફોટનો કેસ લાગતો હતો, પરંતુ તપાસ આગળ વધી રહી છે તેમ તેમ તે વધુ જટિલ સ્વરૂપ ધારણ કરતો જાય છે. ઘટનાસ્થળે મળેલા પુરાવાઓએ તપાસને એકદમ નવી દિશા આપી છે, અને એ દિશા ચોંકાવનારી છે. ધમાકાની જગ્યા પરથી 9mm કેલિબરના ત્રણ કારતૂસ મળ્યા છે — જેમાંથી બે જીવંત અને એક ખોખું છે. 9mm હથિયારનું ઉપયોગ સામાન્ય રીતે આર્મી, પેરામિલિટરી અથવા પોલીસદળો જ કરે છે. આ પ્રકારના કારતૂસ કોઈ સામાન્ય નાગરિક પાસે હોવાની શક્યતા ખૂબ ઓછી છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે કારતૂસ તો મળી આવ્યા, પરંતુ તે ચલાવનાર અથવા વાપરનાર કોઈપણ પ્રકારનું હથિયાર સ્થળ પરથી મળ્યું નથી. પોલીસ દ્વારા ત્યાં હાજર તમામ પોલીસકર્મીઓના હથિયાર અને કારતૂસની ગણતરી કરવામાં આવી, છતાં કોઈનું પણ કારતૂસ ગુમ જોવા મળ્યું નથી. આથી તપાસકર્તાઓ હવે ગંભીરતાથી આ શક્યતા પર વિચાર કરી રહ્યા છે કે શું આ કારતૂસ વિસ્ફોટમાં વપરાયેલી કારમાંથી જ પડ્યા હતા, કે પછી કોઈએ તેને જાણપૂર્વક અથવા અજાણતાં ત્યાં મૂક્યા હતા. હથિયારનો અચાનક અદૃશ્ય થવું એક સામાન્ય ક્રાઈમ સીનની ઘટના નથી — તે કોઈ સારી રીતે આયોજન કરાયેલા પ્લાન અથવા હેરફેરનું પરિણામ હોઈ શકે છે, જે તપાસને વધુ સાવચેતીપૂર્વક આગળ વધવાની જરૂરિયાત બતાવે છે.

તપાસ દરમિયાન બહાર આવેલા બીજા મોટા ખુલાસાએ એજન્સીઓને ફરી એકવાર વિચારવા માટે મજબૂર કર્યા છે કે શું આ બ્લાસ્ટ રોકી શકાયો હોત. બ્લાસ્ટમાં વપરાયેલી i20 કાર, જે આતંકી ઉમર ચલાવી રહ્યો હતો, તે 29 અને 30 ઑક્ટોબરના રોજ ફરીદાબાદની અલ-ફલાહ યુનિવર્સિટીના પાર્કિંગમાં પાર્ક હતી. CCTV ફૂટેજમાં કાર સ્પષ્ટ જોવા મળે છે. ઉમર 30 ઑક્ટોબરે આ કાર લઈને ત્યાંથી ગાયબ થઈ ગયો હતો. હવે સવાલ એ છે કે 28 ઑક્ટોબરે જ તેના સાથી આતંકી મુઝમ્મિલની ધરપકડ થઈ ગઈ હતી, તો શું એજન્સીઓએ તરત જ CCTV ફૂટેજ તપાસવાનું શરૂ કર્યું હતું? જો મુઝમ્મિલની ધરપકડ બાદ સમયસર યુનિવર્સિટી અને આસપાસના વિસ્તારના CCTV ચેક થયા હોત, તો ઉમરની હિલચાલ, તેની કાર અને તેની યોજનાઓ વહેલી તકે સમજાઈ શકી હોત. પરંતુ એવું લાગતું નથી કે આ પ્રક્રિયામાં પૂરતી ઝડપી કાર્યવાહી થઈ હશે. એજન્સીઓએ આ શક્યતા સ્વીકારી છે કે જો તેમણે CCTV સમયસર ચેક કર્યા હોત, તો ઉમરને ટ્રેક કરીને હુમલાને અટકાવી શકાયો હોત. આ ચૂક એજન્સીઓની કાર્યશૈલી અને સંકલનક્ષમતાને લઈને ગંભીર પ્રશ્નો ઊભા કરે છે.

બ્લાસ્ટ બાદનો CCTV વીડિયો પણ બહાર આવ્યો છે, જે ઘટનાની ગંભીરતા અને અચાનકતાનું સ્પષ્ટ પ્રતિબિંબ છે. વીડિયોમાં રસ્તા પર ભયંકર અફરાતફરીનો માહોલ દેખાઈ આવે છે — કારોમાં આગ લાગેલી છે, ધુમાડા ફેલાયેલા છે અને લોકો દોડધામ કરતાં દેખાઈ આવે છે. સૌથી વધુ દિલ દહોળનાર દૃશ્યો એ છે જેમાં સામાન્ય લોકો ઘાયલ લોકોને હાથલારી, ઈ-રિક્ષા અને ઉપલબ્ધ કોઈપણ વાહનમાં બેસાડી હોસ્પિટલ લઈ જવા માટે દોડતા જોવા મળે છે. આ દૃશ્યો દર્શાવે છે કે એક ક્ષણમાં કેવી રીતે બધું બદલાઈ ગયું અને કેવી રીતે સામાન્ય નાગરિકોએ માનવતા દેખાડતાં પહેલા પ્રતિસાદ આપ્યો. આ ઘટનાએ ફરી એકવાર સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જ્યારે સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં ભૂલો બને છે, ત્યારે તેની કીમત નિર્દોષ નાગરિકોને ચૂકવવી પડે છે.

આ સમગ્ર ઘટનાક્રમે એજન્સીઓ માટે અનેક વધારાના સવાલો ઉભા કર્યા છે — હથિયાર ગુમ કેવી રીતે થયું? 9mmના કારતૂસ ત્યાં કોણ લાવ્યો? ઉમરની કાર અલ-ફલાહ યુનિવર્સિટીમાં બે દિવસ સુધી કેવી રીતે નજરમાં આવી નહીં? અને સૌથી મહત્વનું — જો એજન્સીઓએ સમયસર પગલાં લીધા હોત તો શું આ હુમલો રોકી શકાયો હોત? તપાસ હજુ ચાલી રહી છે, પરંતુ એટલું ચોક્કસ છે કે આ કેસ દેશની સુરક્ષા વ્યવસ્થા, ઇન્ટેલિજન્સ સંકલન અને અટકાયત પ્રક્રિયાઓ પર કાયમ માટે અસર કરશે.