આજે છે સ્વામી વિવેકાનંદ જયંતિ, જાણો તેમનું જીવનચરિત્ર

સ્વામી વિવેકાનંદનો જન્મ 12 જાન્યુઆરી 1863ના રોજ કલકત્તામાં એક કાયસ્થ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ વિશ્વનાથ દત્ત અને માતાનું નામ ભુવનેશ્વરી દેવી હતું. તેમના પિતા વિશ્વનાથ દત્ત કલકત્તા હાઈકોર્ટના પ્રખ્યાત વકીલ હતા. તેથી, તેમના પિતા દત્તજી પશ્ચિમી સંસ્કૃતિમાં વધુ માનતા હતા. દત્તજી હંમેશા તેમના પુત્ર સ્વામી વિવેકાનંદજીને પશ્ચિમી સંસ્કૃતિને અનુસરવાની સલાહ આપતા હતા. તેમનું સપનું હતું કે સ્વામીજી પણ તેમની જેમ અંગ્રેજી શીખે અને મોટા માણસ બને.

જોકે, સ્વામીજીની માતાને સનાતન ધર્મમાં શ્રદ્ધા હતી. તે દરરોજ સવારે અને સાંજે ભગવાનની પૂજા કરતા હતા. તેમના આગ્રહને કારણે સ્વામીજીનું પ્રારંભિક શિક્ષણ કોલકાતામાં થયું હતું. સ્વામીજીનું બાળપણનું નામ નરેન્દ્ર દત્ત હતું. નરેન્દ્ર બાળપણથી જ પ્રતિભાથી સમૃદ્ધ હતો. તેમને માઁ સરસ્વતીના આશીર્વાદ મળ્યા હતા. સ્વામીજીને ભગવાન પ્રત્યે અપાર પ્રેમ હતો. 1869 માં, 16 વર્ષની વયે, સ્વામીજીએ કલકત્તા યુનિવર્સિટીની પ્રવેશ પરીક્ષા આપી અને તેમને આ પરીક્ષામાં સફળતા મળી. તેણે એ જ યુનિવર્સિટીમાંથી ગ્રેજ્યુએશન મેળવ્યું. આ દરમિયાન તેઓ રામકૃષ્ણ પરમહંસ મહારાજજીને મળ્યા. આ પછી સ્વામીજી બ્રહ્મ સમાજમાં જોડાયા. તે સમયે આ સંસ્થા સનાતન ધર્મની સુધારણા માટે કામ કરતી હતી. 1884માં સ્વામીજીના પિતાનું અવસાન થયું. આ પછી ઘરની જવાબદારી સ્વામીજીના ખભા પર આવી. જોકે, સ્વામીજીએ તેમની જવાબદારી ખૂબ સારી રીતે નિભાવી.

રામકૃષ્ણ પરમહંસ મહારાજજીએ સ્વામીજીને માનવતામાં રહેલા ભગવાનની સેવા કરવાની સલાહ આપી હતી. આ પછી સ્વામીજીએ પોતાનું જીવન ભગવાનની ભક્તિ અને માનવજાતની સેવામાં સમર્પિત કર્યું. કહેવાય છે કે પરમહંસ મહારાજજીએ સ્વામીજીને આદિ શક્તિ માઁ કાલીનાં દર્શન કરાવ્યાં હતાં. તે સમયે પાવર સ્ટ્રોકને કારણે સ્વામીજી થોડા દિવસો સુધી ધૂની સ્થિતિમાં રહ્યા. તેણે ગુરુની વાત માનીને લગ્ન કર્યા ન હતા. સન્યાસી બન્યા પછી, સ્વામીજીએ પગપાળા દેશભરમાં પ્રવાસ કર્યો. સ્વામીજીએ 1 મે 1897ના રોજ કોલકાતામાં રામકૃષ્ણ મિશન અને 1898માં બેલુર ખાતે રામકૃષ્ણ મઠની સ્થાપના કરી હતી. 1893માં સ્વામીજીએ શિકાગો, યુએસએમાં યોજાયેલી ધર્મ પરિષદમાં ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું. આ કોન્ફરન્સમાં સ્વામીજીના ભાષણની સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રશંસા થઈ હતી. આનાથી ભારતને એક નવી ઓળખ પણ મળી. 4 જુલાઈ, 1902ના રોજ, સ્વામીજી બેલુરના રામકૃષ્ણ મઠમાં તેમની ધ્યાનસ્થ અવસ્થામાં મહાસમાધિ ધારણ કરીને પંચતત્વમાં ભળી ગયા.