શરદ પૂર્ણિમા અશ્વિન મહિનાના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના રોજ ઉજવવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર શરદ પૂર્ણિમા (કોજાગીરી લક્ષ્મી પૂજા 2020) ની રાતે ચંદ્ર તેની સોળ કળાઓથી ખીલીને અમૃતની વર્ષા કરે છે. શરદ પૂર્ણિમાને કૌમુદી એટલે કે મૂનલાઇટ અથવા કોજાગીરી પૂર્ણિમા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
શરદ પૂનમ હિન્દૂઓના જાણિતા તહેવારમાંથી એક છે. શરદ પૂનમના દિવસે મહિલાઓ વ્રત રાખે છે અને રાત્રે ખીર બનાવીને ખુલ્લા આકાશમાં રાખે છે. શરદ પૂનમની રાત્રે 12 વાગ્યા બાદ ખુલ્લા આકાશનમાં ખીર રાખવાની પરંપરા છે. માન્યતા છે કે આ પૂનમની રાત્રે આકાશમાંથી અમૃત વરસે છે. એટલા માટે બહાર ખીર રાખવામાં આવે છે જેથી તેમાં અમૃત વર્ષા થાય. શરદ પૂનમને લઇને બીજી અન્ય માન્યતાઓ પણ છે.
જાણો શા માટે કરવામાં આવે છે શરદ પૂર્ણિમાનું વ્રત
માન્યતા અનુસાર, એક જમીનદારની બે પુત્રી હતી. બંને પૂનમનુ વ્રત કરતી હતી. એકવાર જમીનદારની મોટી દીકરીએ પૂર્ણ ચંદ્ર પર ઉપવાસ કર્યો, પરંતુ નાની પુત્રીએ ઉપવાસ છોડી દીધા, જેથી નાની છોકરીના બાળકો તેના જન્મ થતાં જ મૃત્યુ પામતા હતા. એકવાર જમીનદારની મોટી પુત્રીના પુણ્ય સ્પર્શથી નાની દિકરીનુ બાળક જીવંત થઈ ગયું. એવું કહેવામાં આવે છે કે તે દિવસથી આ વ્રત વિધિપૂર્વક ઉજવવાનું શરૂ થયુ હતું.
શરદ પૂર્ણિમા પર પાઠ-પુજાનું મહત્વ
શરદ પૂર્ણિમા પર સવારે ઉઠીને સ્નાન વગેરે કરો. ઘરના મંદિરની સફાઈ કરીને માતા લક્ષ્મી અને શ્રી હરિની પૂજા-અર્ચના તૈયાર કરો. આ માટે, બાજટ પર લાલ અથવા પીળો રંગનો કાપડ મૂકો. આના પર લક્ષ્મી અને વિષ્ણુની મૂર્તિ સ્થાપિત કરો. પ્રતિમાની સામે ઘીનો દીવો પ્રગટાવો, ગંગા જળ છાંટવો અને અક્ષત, રોલીનો તિલક લગાવો. સફેદ અથવા પીળી મીઠાઈનો ભોગ લગાવો ફૂલ ચઢાવો. જો ગુલાબ હોય તો તે વધુ સારું છે. શરદ પૂનમના દિવસે લક્ષ્મી સ્તોત્રનો પાઠ કરો.શરદ પૂર્ણિમા પર આ સ્તોત્રનો પાઠ કરવાથી મા લક્ષ્મી ખૂબ પ્રસન્ન થાય છે.