છઠ પૂજા 2023 : આ દિવસથી શરૂ થઈ રહી છે છઠ પૂજા, જાણો તેનાથી સંબંધિત મહત્વની વાતો...

દર વર્ષે કારતક માસની શુક્લ પક્ષની ષષ્ઠીના દિવસે છઠ પૂજાનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. ઉત્તર ભારતનો લોક તહેવાર છઠ પૂજા, છઠ મહાપર્વ તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ પવિત્ર તહેવાર દરમિયાન ઘણા નિયમોનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં આવો જાણીએ છઠ પૂજા સાથે જોડાયેલી કેટલીક મહત્વપૂર્ણ વાતો...

હિન્દુ ધર્મમાં છઠ પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ તહેવાર સૂર્ય ભગવાન અને ષષ્ઠી માતા અથવા છઠ્ઠી માતાને સમર્પિત માનવામાં આવે છે. છઠ પૂજા મુખ્યત્વે ઉત્તર ભારત અને બિહારના પ્રદેશોમાં ઉજવવામાં આવે છે. નાહાય ખાયને છઠ પૂજાના તહેવારની શરૂઆત માનવામાં આવે છે. આ વ્રત મુખ્યત્વે મહિલાઓ પરિવારના સુખી જીવન અને તેમના બાળકોના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે કરે છે. ઘણા પુરુષો પણ આ વ્રત રાખે છે.

-આ દિવસથી છઠ પર્વની શરૂઆત થઈ રહી છે...

નહાય ખાયનો દિવસ - છઠનો પ્રથમ દિવસ નહાય ખા તરીકે ઓળખાય છે. આ વર્ષે નહાય ખાય 17 નવેમ્બર, 2023 ના રોજ યોજાશે. આ દિવસે પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. વ્રત રાખનારી મહિલાઓ આ દિવસે માત્ર એક જ વાર ખાય છે.

-ખારના તિથિ...

છઠ પૂજાના બીજા દિવસને ખારણા કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે સૂર્યોદયથી સૂર્યાસ્ત સુધી નિર્જલા વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ વર્ષે ખારણા 18 નવેમ્બર 2023ના રોજ કરવામાં આવશે.

-છઠ પૂજાની સાંજની અર્ઘ્ય...

છઠ પૂજાના ત્રીજા દિવસે નિર્જલા વ્રત પણ રાખવામાં આવે છે. આ સાથે આ દિવસે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવે છે. આ વખતે છઠ પૂજાનું સાંજનું અર્ઘ્ય 19 નવેમ્બરે આપવામાં આવશે.

-વ્રત તોડવું...

છઠના ચોથા અને છેલ્લા દિવસે ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને ઉપવાસ તોડવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં 20 નવેમ્બરે છઠનું વ્રત તોડવામાં આવશે.

-જાણો છઠ સાથે જોડાયેલી મહત્વની બાબતો...

છઠ પૂજાના તહેવારમાં, સૂર્ય ભગવાન અને તેમની પત્નીઓ ઉષા અને પ્રત્યુષાની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત આ પ્રસંગે સૂર્યદેવની બહેન છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવાની પણ પરંપરા છે.

હિંદુ શાસ્ત્રોમાં છઠ્ઠી મૈયા અથવા ષષ્ઠી મૈયાને બાળકોની રક્ષા કરનાર દેવી માનવામાં આવે છે. તે ભગવાન બ્રહ્માની માનસિક પુત્રી પણ છે. છઠ પૂજા એ એકમાત્ર સમય છે, જ્યારે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવે છે, કારણ કે હિંદુ ધર્મમાં ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવવાની પરંપરા છે. આથમતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવું એ સંકેત છે કે જેણે આથમ્યો છે તેનો ઉદય નિશ્ચિત છે, તેથી પ્રતિકૂળ સંજોગોથી ડરવાને બદલે હિંમતભેર તેનો સામનો કરવો જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે સૂર્યપુત્ર કર્ણે સૂર્યદેવની પૂજા કરીને છઠના તહેવારની શરૂઆત કરી હતી.