શું તમે જાણો છો કે દેશની સૌથી જૂની મેડિકલ કોલેજ કઈ છે? જો નહીં, તો આજે અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
ભારતમાં તબીબી શિક્ષણનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો અને સમૃદ્ધ છે. આધુનિક તબીબી શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં ભારતે ઘણી પ્રગતિ કરી છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે દેશની પ્રથમ મેડિકલ કોલેજ કઈ છે? તેનું નામ સાંભળીને તમને આશ્ચર્ય થશે. આ કોલેજ કોલકાતા મેડિકલ કોલેજ છે, જે ભારતની પ્રથમ અને સૌથી જૂની મેડિકલ કોલેજ ગણાય છે. તેની સ્થાપના બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન 1835માં થઈ હતી.
કોલકાતા મેડિકલ કોલેજની સ્થાપના 28 જાન્યુઆરી 1835ના રોજ કરવામાં આવી હતી. તે સમયે ભારત બ્રિટિશ શાસન હેઠળ હતું અને અંગ્રેજોને લાગ્યું કે ભારતીય સમાજમાં આધુનિક તબીબી શિક્ષણની જરૂર છે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ભારતીયોને પશ્ચિમી તબીબી પ્રથાઓથી પરિચિત કરવાનો અને તેમને તાલીમ આપવાનો હતો, જેથી તેઓ બ્રિટિશ સૈન્ય અને નાગરિક સેવાઓ માટે ચિકિત્સક તરીકે કામ કરી શકે. આ કોલેજની સ્થાપના પાછળ સૌથી મોટો ફાળો તત્કાલીન ગવર્નર જનરલ લોર્ડ વિલિયમ બેન્ટિંકનો હતો, જેમણે ભારતમાં ઘણા સુધારાઓ અમલમાં મૂક્યા હતા.
તે સમયે, ભારતમાં મોટાભાગની તબીબી પદ્ધતિઓ આયુર્વેદ, યુનાની અને સિદ્ધ જેવી પરંપરાગત પદ્ધતિઓ પર આધારિત હતી. પરંતુ બ્રિટીશ શાસને ભારતીય તબીબી શિક્ષણમાં આધુનિક યુરોપીયન તબીબી પદ્ધતિઓનો સમાવેશ કર્યો. કોલકાતા મેડિકલ કોલેજ ભારતની પ્રથમ સંસ્થા હતી જેણે યુરોપિયન રીતે દવા શીખવી હતી. અહીં સૌપ્રથમ શરીર રચના, સર્જરી અને શરીરવિજ્ઞાન જેવા વિષયો શીખવવામાં આવતા હતા. શરૂઆતમાં, ફક્ત પુરુષ વિદ્યાર્થીઓને જ પ્રવેશ આપવામાં આવતો હતો અને તમામ અભ્યાસક્રમો અંગ્રેજીમાં હતા.
શરૂઆતમાં કોલકાતા મેડિકલ કોલેજમાં માત્ર પુરૂષ વિદ્યાર્થીઓને જ પ્રવેશ આપવામાં આવતો હતો. પરંતુ સમય જતાં, સામાજિક અને શૈક્ષણિક સુધારાઓએ મહિલાઓ માટે પણ દરવાજા ખોલ્યા. આ એક મોટું પરિવર્તન હતું, જેણે ભારતીય સમાજમાં મહિલા શિક્ષણ અને તેમના અધિકારો તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું હતું.
કોલકાતા મેડિકલ કોલેજ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર દક્ષિણ એશિયામાં સૌથી પ્રતિષ્ઠિત મેડિકલ કોલેજ તરીકે ઓળખાય છે. અહીં ભણેલા ડોક્ટરોએ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં દવાના ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે.