ભારતમાં બનેલ વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલીનું સફળ પરીક્ષણ, PM મોદીના સુદર્શન ચક્ર મિશનનો બનશે ભાગ

૧૫ ઓગસ્ટના રોજ પીએમ મોદીએ લાલ કિલ્લા પરથી સુદર્શન ચક્ર મિશનની જાહેરાત કરી હતી. આ એક વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે. IADWS ને પણ આ જ મિશનનો એક ભાગ ગણી શકાય.

દેશની વાયુ સુરક્ષાને અભેદ્ય બનાવવા માટે, DRDO એ ઇન્ટિગ્રેટેડ એર ડિફેન્સ વેપન સિસ્ટમ નું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કર્યું છે. આ અંતર્ગત, ત્રણ અલગ અલગ પ્રકારના મિસાઇલો અને લેસર હથિયારોએ આકાશમાં એકસાથે ત્રણ અલગ અલગ હવાઈ લક્ષ્યોને સફળતાપૂર્વક તોડી પાડ્યા. આ સિસ્ટમને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના બહુપ્રતિક્ષિત સુદર્શન ચક્ર મિશનનો એક ભાગ માનવામાં આવી રહી છે.

સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, ઇન્ટિગ્રેટેડ એર ડિફેન્સ વેપન સિસ્ટમ (IADWS) નું પ્રથમ ઉડાન પરીક્ષણ ઓડિશાના દરિયાકાંઠે સફળતાપૂર્વક હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. IADWS એક બહુ-સ્તરીય વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે, જેમાં તમામ સ્વદેશી મિસાઇલો અને લેસર હથિયારોનો સમાવેશ થાય છે.

શનિવારે બપોરે સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) એ ક્વિક રિએક્શન સરફેસ ટુ એર મિસાઇલ (QRSAM) અને વેરી શોર્ટ રેન્જ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ (VSHORADS) મિસાઇલ તેમજ હાઇ પાવર લેસર આધારિત ડાયરેક્ટેડ એનર્જી વેપન (DEW) સહિત પરીક્ષણો હાથ ધર્યા.

આ દરમિયાન, આ ત્રણ શસ્ત્રો (મિસાઇલ અને લેસર વેપન) દ્વારા ત્રણ અલગ અલગ હવાઈ લક્ષ્યોને નષ્ટ કરવામાં આવ્યા. આ લક્ષ્યોમાં બે (02) UAV અને એક મલ્ટી-કોપ્ટર ડ્રોનનો સમાવેશ થાય છે. આ બધા લક્ષ્યોને અલગ અલગ અંતર અને ઊંચાઈએ તોડી પાડવામાં આવ્યા હતા.

DRDO અનુસાર, પરીક્ષણ દરમિયાન, કમાન્ડ એન્ડ કંટ્રોલ સિસ્ટમ, કોમ્યુનિકેશન અને રડાર સિસ્ટમે સફળ પરિણામો રજૂ કર્યા. પરીક્ષણ દરમિયાન DRDO ના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિકો અને સશસ્ત્ર દળોના કમાન્ડરો પણ હાજર હતા. IADWS સિસ્ટમ સ્વદેશી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવી છે. આ બહુ-સ્તરીય હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલી વિવિધ સ્તરે હવાઈ સંરક્ષણ પ્રદાન કરી શકે છે, જે દુશ્મનના હવાઈ હુમલાઓ (ડ્રોન, મિસાઇલ, ફાઇટર જેટ, વગેરે) ને અસરકારક રીતે નિષ્ફળ બનાવી શકે છે.

ખાસ વાત એ છે કે આ મહિને સ્વતંત્રતા દિવસ (15 ઓગસ્ટ) ના રોજ, પીએમ મોદીએ લાલ કિલ્લાના કિલ્લા પરથી સુદર્શન ચક્ર મિશનની જાહેરાત કરી હતી. આ એક હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે, જેમાં દેશના નાગરિક અને લશ્કરી હવાઈ ક્ષેત્રને સુરક્ષા પૂરી પાડવા માટે સ્વદેશી મિસાઈલ પ્રણાલીઓ વિકસાવવા માટે બ્લુપ્રિન્ટ તૈયાર કરવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં, IADWS ને પણ આ જ મિશનનો એક ભાગ ગણી શકાય.

સુદર્શન ચક્ર મિશનનો ઉદ્દેશ્ય 2035 સુધીમાં વ્યૂહાત્મક અને નાગરિક સંપત્તિ બંને માટે વ્યાપક રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા કવચ પૂરું પાડવાનો છે. દેશમાં ટૂંકા અને મધ્યમ અંતર માટે QRSAM, VSHORAD, આકાશ મિસાઈલ, મધ્યમ અંતરની સપાટીથી હવામાં મિસાઈલ (MRSAM) અને લેસર શસ્ત્રો તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ રશિયાના S-400 ની જેમ લાંબા અંતરની હવા સંરક્ષણ (મિસાઈલ) ની હજુ પણ તીવ્ર જરૂર છે. આવી સ્થિતિમાં, DRDO એ પ્રોજેક્ટ કુશા પર કામ શરૂ કરી દીધું છે.

આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ, DRDO લોંગ રેન્જ સરફેસ ટુ એર મિસાઈલ એટલે કે લાંબા અંતરની જમીનથી હવામાં મિસાઈલના પાંચ સ્ક્વોડ્રન તૈયાર કરશે. DRDO એ 2028-29 સુધીમાં આ પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે.

ડીઆરડીઓએ પ્રોજેક્ટ કુશા હેઠળ ત્રણ પ્રકારની મિસાઇલો વિકસાવવાની યોજના તૈયાર કરી છે. આ ત્રણ મિસાઇલો 150 કિમી, 250 કિમી અને 350 કિમીના અંતરે દુશ્મનના હવાઈ હુમલાઓને નિષ્ફળ બનાવવામાં સક્ષમ હશે. આવી સ્થિતિમાં, દુશ્મનના ફાઇટર જેટ, ડ્રોન અને મિસાઇલોને તેમની ગતિ અનુસાર અલગ અલગ અંતરે તોડી શકાય છે.

આ મિસાઇલ સિસ્ટમ 350 કિમીના અંતરે રિકોનિસન્સ એરક્રાફ્ટ અથવા લશ્કરી પરિવહન વિમાનને નષ્ટ કરી શકે છે, તે 250 કિમીના અંતરે ફાઇટર એરક્રાફ્ટનો નાશ કરશે. આ ઉપરાંત, આ કુશા મિસાઇલમાં દુશ્મનના સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ, ક્રુઝ મિસાઇલ અને પ્રિસિઝન મ્યુનિશનને પણ તોડી પાડવાની શક્તિ હશે. તે 'લો-રડાર ક્રોસ સેક્શન' એટલે કે ખૂબ ઓછી ઊંચાઈ પર ઉડતા હવાઈ લક્ષ્યો પર દુશ્મનના લક્ષ્યોને પણ તોડી પાડી શકે છે.

India | PM Modi | air defense system | Sudarshan Chakra Mission