દરેક વાનગીનો સ્વાદ વધારે છે પાપડ, 500 વર્ષ જૂનો છે ભારતમાં તેનો ઈતિહાસ !!

ભારતીય થાળીનો એ મસાલેદાર સાથી જેના વિના ખાવાનો સ્વાદ અધૂરો લાગે છે! પાપડ એ માત્ર ક્રિસ્પી નાસ્તો નથી પરંતુ દેશની વિવિધતાનું પ્રતીક છે.

દેશના દરેક ખૂણામાં તમને વિવિધ પ્રકારના પાપડ જોવા મળશે જે ભારતીય સંસ્કૃતિની સમૃદ્ધિનું જીવંત ઉદાહરણ છે. ચાલો પાપડની આ રસપ્રદ દુનિયાની સફર કરીએ અને જાણીએ તેના કેટલાક અનોખા પાસાઓ.



દાળ, ભાતથી લઈને ચા, પાપડ દરેક વાનગીનો સ્વાદ વધારે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ નાના, પણ સ્વાદિષ્ટ નાસ્તા (પાપડનો ઇતિહાસ)નો ઇતિહાસ કેટલો જૂનો છે? તમને જણાવી દઈએ કે, તેની શરૂઆત લગભગ 2500 વર્ષ જૂની માનવામાં આવે છે. કેટલાક ઈતિહાસકારોના મતે પાપડની ઉત્પત્તિ ભારતમાં થઈ હતી. તે સમયે લોકો કઠોળને પીસીને સૂકવીને પાતળા ટુકડા કરી લેતા હતા. બાદમાં આને તળીને પાપડ બનાવવામાં આવ્યા હતા. આવો જાણીએ પાપડના ઈતિહાસ વિશેના કેટલાક રસપ્રદ તથ્યો.



પાપડનો ઈતિહાસ લગભગ 2500 વર્ષ જૂનો છે. બૌદ્ધ અને જૈન ધર્મના પ્રાચીન ગ્રંથોમાં પાપડનો ઉલ્લેખ છે. ખાદ્ય ઈતિહાસકાર કેટી આચાર્યએ તેમના પુસ્તક 'એ હિસ્ટોરિકલ ડિક્શનરી ઓફ ઈન્ડિયન ફૂડ'માં જણાવ્યું છે કે પ્રાચીન સમયમાં લોકો અડદ, દાળ અને ચણાની દાળમાંથી બનેલા પાપડ ખાતા હતા. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ પાપડ કેવી રીતે બને છે? વાસ્તવમાં, આ કઠોળને પીસીને મસાલા સાથે મિક્સ કરવામાં આવે છે અને પછી પાપડ તૈયાર કરવા માટે સૂકવવામાં આવે છે.



રસપ્રદ વાત એ છે કે ઐતિહાસિક રેકોર્ડ મુજબ ભારતમાં પાપડનો ઈતિહાસ 1500 વર્ષ જૂનો છે. જૈન સાહિત્યમાં પાપડનો પ્રથમ ઉલ્લેખ જોવા મળે તે કોઈ સંયોગ નથી. હિસ્ટ્રીવાલીના સ્થાપક શુભ્રા ચેટર્જી કહે છે કે મારવાડના જૈન સમુદાયના લોકો તેમની મુસાફરીમાં તેમની સાથે પાપડ લેતા હતા કારણ કે તે હલકો અને સ્વાદિષ્ટ હતો અને સરળતાથી લઈ જઈ શકાય છે.



કલ્પના કરો, એક સમય હતો જ્યારે મહિલાઓ ઘરોમાં સાથે બેસીને પાપડ બનાવતી હતી. તે કલાકો સુધી મહેનત કરતી, તાજી કઠોળ પીસતી, મસાલા નાખતી અને પછી ખૂબ ધીરજથી પાપડ સુકવતી. આજે પણ આ પરંપરા ઘણા ગામડાઓમાં જોવા મળે છે. ભારતમાં પાપડની વાર્તા ઘણી જૂની છે. આજે તે આપણા ભોજનનો સ્વાદ તો વધારે છે પરંતુ ઘણા લોકો માટે રોજગારનું સાધન પણ બની ગયું છે. લિજ્જત પાપડ જેવી કંપનીઓ તેનું સૌથી મોટું ઉદાહરણ છે.