/connect-gujarat/media/media_files/2025/02/07/oHaCNXBnnK2Ro4lRMDPx.jpg)
બાળક પેદા કરવાની કટોકટી હાલમાં ચીનથી જાપાન સુધી દેખાઈ રહી છે. પ્રજનન દર ઘટી રહ્યો છે. બીજી તરફ, મુસ્લિમ દેશ સાઉદી અરેબિયાની વસ્તી માત્ર વધી નથી પરંતુ તેણે ભારત કરતાં વધુ પ્રજનન દર પણ નોંધાવ્યો છે. તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, સાઉદીની વસ્તી 35.3 મિલિયન નોંધવામાં આવી છે.
વિશ્વના ઘણા દેશો હાલમાં ઘટતી વસ્તીનો સામનો કરી રહ્યા છે. ચીન, જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયાનો જન્મ દર ઘટી રહ્યો છે. આ ઉપરાંત, તાજેતરના એક અહેવાલમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ઘટતી વસ્તીને કારણે દક્ષિણ કોરિયા વિશ્વનો પહેલો દેશ બની શકે છે.
એક તરફ, વિશ્વમાં વસ્તીમાં ઘટાડો એ ચેતવણીની ઘંટડી વગાડી રહ્યો છે. દરમિયાન, મુસ્લિમ દેશ સાઉદી અરેબિયામાં, માત્ર વસ્તીમાં વધારો નોંધાયો નથી. હકીકતમાં, સાઉદી અરેબિયાનો જન્મ દર વિશ્વના સૌથી મોટા વસ્તીવાળા દેશ ભારત કરતા વધારે છે.
જનરલ ઓથોરિટી ફોર સ્ટેટિસ્ટિક્સ (GASTAT) ના નવા ડેટા અનુસાર, સાઉદી અરેબિયાની વસ્તી વર્ષ 2024 ના મધ્ય સુધીમાં 35.3 મિલિયન સુધી પહોંચી જશે. આંકડા અનુસાર, સાઉદી અરેબિયાના નાગરિકોની વસ્તી 55.6 ટકા છે. બીજી બાજુ, સાઉદી અરેબિયામાં વિદેશીઓની મોટી વસ્તી છે, જેઓ વ્યવસાય, અભ્યાસ અને નોકરીના હેતુઓ માટે દેશમાં રહે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, સાઉદીની વસ્તીના 44.4 ટકા લોકો બિન-સાઉદી લોકો છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2023ના મધ્યની સરખામણીએ 2024ના મધ્ય સુધી વસ્તીમાં 4.7 ટકાનો વૃદ્ધિ દર નોંધવામાં આવ્યો છે. આ સાથે વર્ષ 2024માં 16 લાખ લોકોનો વધારો થયો છે. જોકે, મે 2022માં વાર્ષિક વૃદ્ધિ 4.6 ટકા નોંધાઈ હતી.
જો આપણે સાઉદીની વસ્તીને વયના સંદર્ભમાં જોઈએ તો, નવજાતથી 14 વર્ષની વય જૂથના બાળકો દેશની વસ્તીના 33.5 ટકા છે. જ્યારે બિન-સાઉદી લોકો માટે આ આંકડો 8.6 ટકા છે. સાઉદી નાગરિકો માટે, 15 થી 64 વર્ષની વયની વસ્તી 62.7 ટકા છે. તે જ સમયે, બિન-સાઉદી વસ્તી 15 થી 64 વર્ષની વય જૂથમાં 89.9 ટકા છે. જે સાઉદી અરેબિયાના લોકો કરતા ઘણી વધારે છે.
સાઉદી અરેબિયામાં વર્ષ 2022માં વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટ અનુસાર જન્મ દર 2.39 નોંધાયો હતો. આ પછી, તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, સાઉદી નાગરિકોનો જન્મ દર 2.7 નોંધવામાં આવ્યો છે. જ્યારે બિન-સાઉદી નાગરિકો માટે તે 0.8 નોંધવામાં આવ્યું છે.
સાઉદી અરેબિયાનો જન્મ દર ભારત કરતા વધુ વધ્યો છે. જ્યારે ભારતની વસ્તી 140 કરોડ જેટલી છે, રિપોર્ટ અનુસાર, જન્મ દર હવે ઘટી રહ્યો છે. કેન્દ્ર સરકારે 10 ડિસેમ્બર, 2024ના રોજ જણાવ્યું હતું કે, નેશનલ ફેમિલી હેલ્થ સર્વે-5 (2019-21) અનુસાર, ભારતમાં પ્રજનન દર 2.0 નોંધાયો છે. તે જ સમયે, ધ ગ્લોબલ બર્ડન ઑફ ડિસીઝ, ઇન્જરીઝ અને રિસ્ક ફેક્ટર્સ સ્ટડી (GBD) 2021 અનુસાર, વર્ષ 1950માં ભારતનો પ્રજનન દર 6.18 નોંધાયો હતો, જે વર્ષ 2021 સુધીમાં 1.9 પર પહોંચ્યો હતો. તેમજ રિપોર્ટમાં એવી શક્યતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે કે વર્ષ 2100 સુધીમાં ભારતમાં પ્રજનન દર ઘટીને 1.04 થઈ શકે છે.
નેશનલ બ્યુરો ઓફ સ્ટેટિસ્ટિક્સે કહ્યું કે 2024ના અંતે ચીનની વસ્તી 1.408 અબજ હતી, જે ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 1.39 મિલિયન ઓછી છે. તે જ સમયે, જે દેશ એક સમયે વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ હતો તે હાલમાં ઘટતા પ્રજનન દરનો સામનો કરી રહ્યો છે.
એક રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2023માં ચીનમાં નવી બર્થમાં 5.7 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. વર્ષ 2022 માટે વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટ અનુસાર ચીનનો જન્મ દર 1.18 હતો.
જાપાન હાલમાં ઘટતી વસ્તીનો સામનો કરી રહ્યું છે. વર્ષ 2023માં જાપાનની કુલ વસ્તીમાં સતત 15મા વર્ષે ઘટાડો થયો છે. વસ્તીમાં ઘટાડો થવાનું સૌથી મોટું કારણ એ છે કે દેશમાં લોકો મરી રહ્યા છે, પરંતુ બાળકોનો જન્મ નથી થઈ રહ્યો.
વર્ષ 2023માં જાપાનમાં જન્મનો આંકડો 730,000ના રેકોર્ડ નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયો છે. 1 જાન્યુઆરી, 2024 સુધીમાં, જાપાનની વસ્તી 124.9 મિલિયન હતી. જાપાનમાં પ્રજનન દરમાં પણ નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટ અનુસાર દેશમાં વર્ષ 2022માં જન્મ દર 1.26 હતો. સર્વે અનુસાર, દેશમાં લોકો લગ્ન કરવા નથી માંગતા અને પોતાની કારકિર્દી અને નોકરી પર ધ્યાન આપવા માંગે છે. તે જ સમયે, મહિલાઓ કામ કરવા માંગે છે અને માતા બનવાની જવાબદારીઓને ઘણી હદ સુધી ટાળવા માંગે છે.
દક્ષિણ કોરિયાની વસ્તી ખૂબ જ ઝડપથી ઘટી રહી છે. દક્ષિણ કોરિયાના યુવાનો ન તો લગ્ન કરવા માંગતા હોય છે અને ન તો બાળકો હોય છે. આ કારણે એક નિષ્ણાતે કહ્યું કે જો દક્ષિણ કોરિયાની વસ્તીને સ્થિર કરવા માટે પગલાં લેવામાં નહીં આવે તો આ સદી સુધીમાં વસ્તી બે તૃતીયાંશ ઘટી શકે છે.
આજે, દક્ષિણ કોરિયામાં સૌથી ઓછો જન્મ દર છે. દેશમાં વર્ષ 2023માં પ્રજનન દર 0.78 નોંધવામાં આવ્યો છે. મતલબ કે દક્ષિણ કોરિયાની મહિલાઓ તેમના સમગ્ર જીવનમાં માત્ર એક જ બાળકને જન્મ આપે છે.
GASTATના અહેવાલ મુજબ, સાઉદી અરેબિયાની આયુષ્ય 78 વર્ષ નોંધવામાં આવી છે. તે જ સમયે, ભારતમાં વર્ષ 2022 માટે વિશ્વ બેંકના અહેવાલ અનુસાર, આયુષ્ય 67.74 વર્ષ નોંધવામાં આવ્યું છે. વર્ષ 2022માં આયુષ્ય દર ચીનમાં સૌથી વધુ 78.59 અને જાપાનમાં નોંધવામાં આવ્યો છે. વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2022માં તે 84 વર્ષ નોંધાયું છે.