આકાશતીર શું છે? ભારતનો પોતાનો 'આયર્ન ડોમ', જેણે પાકિસ્તાની ડ્રોન અને મિસાઇલોનો કર્યો નાશ

આકાશ તીરની વાસ્તવિક સમયની ક્ષમતાએ પાકિસ્તાનની રણનીતિને નિષ્ફળ બનાવી દીધી. આ સંપૂર્ણપણે સ્વચાલિત સિસ્ટમ બહુવિધ સ્ત્રોતોમાંથી ડેટા એકત્રિત કરે છે અને તાત્કાલિક પ્રતિક્રિયા આપે છે, જે ભારતની સંરક્ષણ ક્ષમતાઓમાં નોંધપાત્ર વધારો કરે છે. સ્કાયએરો આત્મનિર્ભર ભારતનું પ્રતીક છે.

ભારતે 8 પાકિસ્તાની સ્થળો સહિત 13 લક્ષ્યોને સચોટ રીતે નિશાન બનાવ્યા અને પાકિસ્તાનની સમગ્ર રણનીતિ નિષ્ફળ બનાવી દેવામાં આવી. આ કેવી રીતે બન્યું? આ પ્રશ્નોએ વિશ્વભરના નિષ્ણાતોને મૂંઝવણમાં મૂક્યા છે. 9 અને 10 મેની રાત્રે, જ્યારે પાકિસ્તાને ભારતીય લશ્કરી અને નાગરિક વિસ્તારો પર મિસાઇલો અને ડ્રોનથી તેના સૌથી ઘાતક હુમલાઓ શરૂ કર્યા, ત્યારે તેને ભારતની સ્વ-રક્ષાની અભેદ્ય દિવાલ - 'આકાશતીર' દ્વારા પડકારવામાં આવ્યો.

આ આકાશી તીર જ પાકિસ્તાનના તમામ આવતા હવાઈ ડ્રોન, મિસાઇલો, અન્ય સૂક્ષ્મ યુએવી અને અન્ય શસ્ત્રોને અટકાવી શક્યું અને તેમને ભારતીય હવાઈ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશવા દીધા નહીં. આકાશતીર એક સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ઉત્પાદન છે જે ભારતની આત્મનિર્ભર ભારતની ક્ષમતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આકાશ તીરની તુલનામાં, પાકિસ્તાનનો સંરક્ષણ પ્રતિભાવ, જેમાં HQ-9 અને HQ-16નો સમાવેશ થતો હતો, તે સમયસર ભારતીય શસ્ત્રો શોધી કાઢવામાં અને અટકાવવામાં નિષ્ફળ ગયો. આ જ કારણ છે કે તેને મોટું નુકસાન સહન કરવું પડ્યું.

'આકાશતીર' સ્વાયત્ત સંરક્ષણ પ્રણાલીએ વાસ્તવિક સમયમાં લક્ષ્યને સંપૂર્ણપણે નષ્ટ કરી દીધું અને આ સિસ્ટમને ડ્રોન યુદ્ધમાં સામેલ કરવામાં આવી. આકાશ તીર કંટ્રોલ રૂમ, રડાર અને ડિફેન્સ ગનને એક સામાન્ય, રીઅલ-ટાઇમ એર પિક્ચર પૂરું પાડે છે, જે સંકલિત હવાઈ સંરક્ષણ કામગીરીને સક્ષમ બનાવે છે. તે એક સ્વચાલિત સિસ્ટમ છે જે દુશ્મન વિમાનો, ડ્રોન અને મિસાઇલોને શોધવા, ટ્રેક કરવા અને નિશાન બનાવવા માટે રચાયેલ છે. તે તમામ રડાર સિસ્ટમ્સ, સેન્સર્સ અને કોમ્યુનિકેશન ટેકનોલોજીને એક જ ઓપરેશનલ ફ્રેમવર્કમાં એકીકૃત કરે છે. આકાશતીર બહુવિધ સ્ત્રોતોમાંથી ડેટા એકત્રિત કરે છે અને તેની પ્રક્રિયા કરે છે, અને સ્વચાલિત, રીઅલ-ટાઇમ જોડાણને મંજૂરી આપે છે. આકાશ તીર એક વ્યાપક C4ISR (કમાન્ડ, કંટ્રોલ, કોમ્યુનિકેશન્સ, કમ્પ્યુટર્સ, ઇન્ટેલિજન્સ, સર્વેલન્સ અને રિકોનિસન્સ) માળખાનો ભાગ છે, જે અન્ય સિસ્ટમો સાથે સંકલનમાં કામ કરે છે.

હવાઈ ​​સંરક્ષણના પરંપરાગત મોડેલો જમીન-આધારિત રડાર, માનવ-નિરીક્ષણ પ્રણાલીઓ અને કમાન્ડ ચેઇન દ્વારા શરૂ કરાયેલ સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઇલ બેટરીઓ પર ખૂબ આધાર રાખે છે. આકાશ તીર તે મોડેલને તોડે છે, તેની ટેકનોલોજી યુદ્ધ ક્ષેત્રો પર નીચલા સ્તરના હવાઈ ક્ષેત્રનું નિરીક્ષણ અને જમીન આધારિત રડાર હવાઈ સંરક્ષણ શસ્ત્ર પ્રણાલીઓનું કાર્યક્ષમ નિયંત્રણ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આકાશતીરે આપણા વ્યૂહાત્મક સિદ્ધાંતમાં એક નવો અધ્યાય ઉમેર્યો છે જે રક્ષણાત્મક વલણથી સક્રિય આતંકવાદ વિરોધી ધમકીઓ તરફ પરિવર્તન દર્શાવે છે.

વડા પ્રધાન મોદીએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે પરમાણુ સંપન્ન પાકિસ્તાન ભારતને બ્લેકમેલ કરી શકશે નહીં અને જો જરૂર પડશે તો અમે તેમના પ્રદેશમાંથી આતંકવાદને જડમૂળથી ઉખેડી નાખીશું. આપણી લશ્કરી સંપત્તિમાં આકાશ તીરની હાજરી એ વિશ્વાસ વધારે છે કે તે આતંકવાદને પ્રાયોજિત કરતા દેશ પાકિસ્તાનની હવાઈ સંરક્ષણ ક્ષમતાઓને ગંભીર ફટકો આપે છે.

વિશ્વભરના નિષ્ણાતો હવે આકાશતીરને "યુદ્ધ વ્યૂહરચનામાં એક મોટો ફેરફાર" ગણાવી રહ્યા છે. આ સાથે, ભારત સંપૂર્ણપણે સ્વચાલિત અને સંકલિત AD C&R ક્ષમતાઓ ધરાવતા દેશોની યાદીમાં જોડાયું છે. ટૂંકમાં, આકાશતીરે સાબિત કર્યું છે કે તે દુનિયાના બીજા કોઈપણ કરતા વધુ ઝડપથી જુએ છે, નિર્ણય લે છે અને હુમલો કરે છે. આ સિસ્ટમ વાહન આધારિત છે જેને ગમે ત્યાં લઈ જઈ શકાય છે અને યુદ્ધ દરમિયાન તેને હેન્ડલ કરવામાં સરળ છે.