૫૦ વર્ષની ઉંમર પછી સ્ત્રીઓમાં હાડકાં કેમ નબળા પડી જાય છે?

સ્ત્રીઓને ઉંમર વધવાની સાથે ઘણા રોગોનું જોખમ રહેલું છે.

આજના સમયમાં, ૫૦ વર્ષની ઉંમર પછી, સ્ત્રીઓને હાડકાં નબળા પડવાથી લઈને સાંધાના દુખાવા સુધીની સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. ડૉ. અખિલેશ યાદવે આવું કેમ થાય છે અને તેને કેવી રીતે અટકાવવું તે વિશે જણાવ્યું છે.

૫૦ વર્ષની ઉંમર પછી સ્ત્રીઓને મેનોપોઝનો અનુભવ થાય છે. મતલબ કે માસિક ધર્મ બંધ થઈ જાય છે. આ તબક્કે તેમના શરીરમાં ઘણા રોગો શરૂ થાય છે. જેમ કે વજન વધવું, વાળ ખરવા અને નબળાઈ અને થાક.

આ રોગોની સાથે, એક સામાન્ય સમસ્યા હાડકાની નબળાઈ છે. સ્ત્રીઓમાં ઉંમર વધવાની સાથે હાડકાં કેમ નબળા પડી જાય છે? આ કયા રોગોનું લક્ષણ છે અને તેને કેવી રીતે અટકાવી શકાય? નિષ્ણાતો પાસેથી આ વિશે અમને જણાવો.

મેક્સ હોસ્પિટલના ઓર્થોપેડિક્સ વિભાગના યુનિટ હેડ ડૉ. અખિલેશ યાદવ કહે છે કે ૫૦ વર્ષની ઉંમર પછી સ્ત્રીઓમાં એસ્ટ્રોજન હોર્મોન ઝડપથી ઘટે છે. તેની માત્રામાં ઘટાડો થવાથી હાડકાં નબળા પડવા લાગે છે. આ ઓસ્ટીયોપોરોસિસનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. આમાં હાડકાં એટલા નાજુક થઈ જાય છે કે સહેજ પડવાથી કે આંચકો લાગવાથી પણ ફ્રેક્ચર થઈ શકે છે.

જો કોઈ સ્ત્રીને સતત પીઠનો દુખાવો, કમર કે ખભા વાંકા આવવા, વારંવાર ફ્રેક્ચર થવું, હાથ-પગમાં હળવો દુખાવો અથવા ભારેપણું જેવા લક્ષણોનો અનુભવ થતો હોય, તો પણ મોટી ઈજા વિના, આ ઓસ્ટીયોપોરોસિસનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. જો કોઈ સ્ત્રીમાં આ લક્ષણો જોવા મળે છે, તો આ પરીક્ષણો કરાવવા જોઈએ.

બોન મિનરલ ડેન્સિટી ટેસ્ટ (ડેક્સા સ્કેન) - આ બતાવે છે કે હાડકામાં કેટલું કેલ્શિયમ અને ખનિજો બાકી છે. આ સાથે, વિટામિન ડી, બી12 અને કેલ્શિયમ ટેસ્ટ કરાવવો પણ મહત્વપૂર્ણ છે.

જો આ પરીક્ષણોમાં ઘટાડો થાય છે, તો તમારે ડૉક્ટરની સલાહ પર તમારા આહારમાં ફેરફાર કરવો જોઈએ અને કેટલીક દવાઓ લેવાનું પણ શરૂ કરી શકો છો, પરંતુ તમારે આ ફક્ત ડૉક્ટરની સલાહ પર જ કરવું પડશે. એ પણ ધ્યાનમાં રાખો કે હાડકાની નબળાઈ સંબંધિત કોઈપણ લક્ષણોને અવગણશો નહીં.

આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો
તમારા આહારમાં કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડી લો

દૂધ, દહીં, ચીઝ, તલ, સોયા, લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી

સૂર્યપ્રકાશમાંથી વિટામિન ડી

જો જરૂર પડે તો, તમારા ડૉક્ટર પાસેથી પૂરક લો.

ધૂમ્રપાન અને દારૂ ટાળો

નિયમિત ચેકઅપ કરાવો

ખાસ કરીને જો પરિવારમાં કોઈને ઓસ્ટીયોપોરોસિસ થયો હોય