/connect-gujarat/media/media_files/2025/05/14/Ha7JzW3cnA8s0URLpc23.jpg)
આ સંશોધનથી સ્પષ્ટ થયું છે કે હવે વાયુ પ્રદૂષણ અને અવાજને હળવાશથી લેવો આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ હાનિકારક બની શકે છે.
આજના વ્યસ્ત જીવનમાં, વાયુ પ્રદૂષણ અને અવાજ એક સામાન્ય બાબત બની ગઈ છે. આપણે દરરોજ ધૂળ, ધુમાડો અને ટ્રાફિકના અવાજથી ઘેરાયેલા રહીએ છીએ, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ બંને બાબતો એકસાથે આપણા મગજ પર ખતરનાક અસર કરી રહી છે? તાજેતરમાં એક સંશોધનમાં ચોંકાવનારો ખુલાસો થયો છે. વાયુ પ્રદૂષણ અને રસ્તાના અવાજનો બેવડો પ્રહાર સ્ટ્રોકનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધારી શકે છે.
ડેનમાર્કમાં હાથ ધરાયેલા આ અભ્યાસમાં, લગભગ 3.5 મિલિયન લોકોના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ અભ્યાસ લગભગ 10 વર્ષ સુધી હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો. સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે જે વિસ્તારોમાં વાયુ પ્રદૂષણ અને રસ્તાનો અવાજ વધુ હોય છે, ત્યાં લોકોને સ્ટ્રોક થવાનું જોખમ વધુ હોય છે. આ અભ્યાસમાં, બે મુખ્ય કારણો પર ખાસ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
જ્યારે હવામાં હાજર સૂક્ષ્મ પ્રદૂષણ કણો (PM2.5) અને વાહનોમાંથી સતત આવતા અવાજનો સંયોગ થાય છે, ત્યારે તે આપણા મગજના જ્ઞાનતંતુઓ પર ખરાબ અસર કરે છે, જેના કારણે સ્ટ્રોક જેવા ગંભીર રોગોનું જોખમ વધી જાય છે.
હવામાં રહેલા સૂક્ષ્મ કણો આપણા ફેફસાં દ્વારા લોહીમાં પહોંચે છે. આ કણો લોહીમાં બળતરા પેદા કરે છે અને ધમનીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે. આ રક્ત પ્રવાહને અસર કરે છે, જે સ્ટ્રોકનું મુખ્ય કારણ બની શકે છે. આ ઉપરાંત, પ્રદૂષણ શરીરમાં ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને બળતરા જેવી સમસ્યાઓનું કારણ બને છે, જે મગજના જ્ઞાનતંતુઓને નબળા બનાવી શકે છે.
સતત ટ્રાફિકનો અવાજ અથવા મોટા અવાજો મગજ પર તણાવ લાવે છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી અવાજમાં રહે છે, ત્યારે તેની ઊંઘ પર અસર પડે છે, હૃદયના ધબકારા વધે છે અને માનસિક થાક વધે છે. સંશોધકોના મતે, અવાજ આપણા ચેતાતંત્રને સક્રિય રાખે છે, જેના કારણે હોર્મોનલ ફેરફારો થાય છે અને બ્લડ પ્રેશર વધી શકે છે. આ બધા મળીને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે છે.
આ સંશોધન મુજબ, વૃદ્ધો, હૃદયરોગના દર્દીઓ, ડાયાબિટીસના દર્દીઓ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશરથી પીડિત લોકોમાં આ જોખમ વધુ જોવા મળ્યું હતું. ઉપરાંત, જે લોકો એવા વિસ્તારોમાં રહે છે જ્યાં પ્રદૂષણ અને અવાજ બંને વધુ હોય છે તેઓ વધુ પ્રભાવિત થાય છે.
પ્રદૂષણથી રક્ષણ: જ્યારે હવાની ગુણવત્તા નબળી હોય, ત્યારે બહાર જવાનું ટાળો અથવા માસ્ક પહેરો.
લીલું વાતાવરણ: તમારા ઘરની આસપાસ વૃક્ષો વાવો, જે પ્રદૂષણ ઘટાડી શકે છે.
બારીઓ બંધ રાખો: ટ્રાફિકવાળા વિસ્તારોમાં અવાજ ટાળવા માટે ઘરની બારીઓ બંધ રાખો.
આરામદાયક ઊંઘ: સારી ઊંઘ આવે તે માટે બેડરૂમ શાંત અને સ્વચ્છ રાખો.
સ્વસ્થ જીવનશૈલી: દરરોજ કસરત કરો, સંતુલિત આહાર લો અને તણાવ ટાળો.