મેથીનો ઉપયોગ ભારતમાં સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે પણ થાય છે. મેથીના તડકા શાકનો સ્વાદ વધારે છે. ભારત ઉપરાંત દક્ષિણ યુરોપ, ભૂમધ્ય પ્રદેશ અને પશ્ચિમ એશિયામાં પણ મેથી જોવા મળે છે. મેથીના સ્વાસ્થ્ય લાભો મેળવવા માટે તેને શાકભાજીમાં ઉમેરીને, પાણીમાં પલાળીને ખાવામાં આવે છે. તો ખાલી પેટે મેથીના દાણા ખાવાના પણ અસરકારક ફાયદા છે. મેથીના દાણામાં દ્રાવ્ય ફાઇબર, એનર્જી, પ્રોટીન, કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ જેવા પોષક તત્વો મળી આવે છે, જેના કારણે તેને ખાલી પેટ ખાવાથી બ્લડ સુગર, વેઇટ મેનેજમેન્ટ, બ્લોટિંગ વગેરે જેવી સમસ્યાઓમાં ફાયદો થાય છે. છે.

ખાલી પેટ મેથી ખાવાના ફાયદા :-

1. મેથીના દાણા બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરે છે :-

મેથીના દાણા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સને શોષવામાં મદદ કરે છે. અશોષિત કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ બ્લડ સુગર લેવલ વધારવામાં મદદ કરે છે. મેથી ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન કરે છે જે બ્લડ સુગરના વધેલા સ્તરને ઘટાડે છે. મેથીના દાણા ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ માટે અસરકારક સારવાર છે.

2. મેથીના દાણા વજનને નિયંત્રિત કરે છે :-

મેથીના દાણામાં દ્રાવ્ય ફાયબર હોય છે. દ્રાવ્ય ફાયબર પાચનમાં મદદરૂપ છે. તેનાથી કબજિયાત પણ દૂર થાય છે. સવારે ખાલી પેટ મેથીના દાણા ખાવાથી ભૂખ ઓછી લાગે છે. તે ચયાપચયને વેગ આપે છે અને સારી પાચનને ઉત્તેજિત કરે છે. તે શરીરમાં ચરબી જમા થતી અટકાવે છે. મેથીના દાણા ખાલી પેટ ખાવાથી ભૂખ નિયંત્રણમાં રહે છે. ભૂખ ઓછી લાગવાથી વજન નિયંત્રણમાં રહે છે.

3. મેથીના દાણા રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે :-

મેથીના દાણામાં સેપોનિન નામનું સંયોજન હોય છે. તે શક્તિશાળી એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણોથી ભરપૂર છે. સેપોનિન્સ રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. મેથીના દાણા ખાલી પેટ ખાવાથી શરીર વાયરસ અને બેક્ટેરિયા સામે લડવા માટે તૈયાર થાય છે. આ કારણે મેથી રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે.

4. કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવું :-

મેથીના દાણા ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડે છે અને ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સ પણ ઘટાડે છે. મેથીના દાણામાં 48 ટકા દ્રાવ્ય ફાયબર હોય છે જે શરીરમાંથી કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. મેથી હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે સારી છે. તે બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરે છે.

5. બળતરામાં ફાયદાકારક :-

મેથીના દાણામાં બળતરા વિરોધી અને કેન્સર વિરોધી ગુણો જોવા મળે છે. મેથીમાં કોપર, પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, આયર્ન, ઝિંક અને મેંગેનીઝ મળી આવે છે. આ તમામ ગુણધર્મો બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. મેથી સાંધાના દુખાવામાં બળતરા અને કોલાઇટિસ જેવી બીમારીઓમાં પણ મદદરૂપ છે. મેથીના દાણામાં ઘણા પ્રકારના એન્ટી-ઓક્સીડેન્ટ જોવા મળે છે જે શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે.

6. માસિક સ્રાવમાં દુખાવો ઓછો કરે છે :-

માસિક સ્રાવ ઘણી વખત ઘણી સ્ત્રીઓ માટે પીડાદાયક બની જાય છે. આમાંની પીડા તેમના માટે અસહ્ય છે. પરંતુ મેથીના સેવનથી તે ઘટાડી શકાય છે. મેથીના દાણા કુદરતી પેઇન કિલર તરીકે કામ કરે છે. આ બીજમાં આલ્કલોઇડ્સ જોવા મળે છે જે પીડા ઘટાડે છે. તે માસિક સ્રાવના પહેલા ત્રણ દિવસમાં થતી પીડામાંથી ઝડપથી રાહત આપે છે.

7. મેથી વાળ માટે ફાયદાકારક છે :-

મેથીને વાળમાં લગાવવાથી ડેન્ડ્રફની સમસ્યા દૂર થાય છે અને તે વાળના વિકાસ માટે પણ સારી છે. તેનો ઉપયોગ હેર માસ્ક બનાવીને કરી શકાય છે.

ઉપયોગ- દહીં અને મેથીના દાણા મિક્સ કરીને હેર માસ્ક બનાવો. તેને અઠવાડિયામાં એકવાર લગાવો. આ બારને સરળ અને ચમકવા બનાવશે.

મેથીના દાણાનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો :-

- મેથીના દાણાને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખો. તે પાણીને ઉકાળો અને સવારે ખાલી પેટ પી લો.

- મેથીના દાણાને પીસીને તેને કઢી, સલાડ, સૂપમાં ઉમેરીને ખાઓ.

- મેથીના લાડુ બનાવીને ધાત્રી માતાઓને ખવડાવો. આનાથી દૂધના ઉત્પાદનમાં ઝડપ આવશે.

- મેથીના દાણા પણ અંકુરિત કરીને ખાવામાં આવે છે. તેને સલાડની જેમ ખાઓ.

- મેથીના દાણાને રાંધેલા શાકભાજીમાં ભેળવીને ખાઓ.

- તમારી હર્બલ ટીમાં મેથીના દાણા પણ ઉમેરી શકાય છે.

મેથીના દાણા ખાવાના ફાયદાઓની સાથે ઘણા નુકશાનકારક છે, વાંચો

કોઈપણ વસ્તુનું વધુ પડતું સેવન નુકસાનકારક છે. એક દિવસમાં 1 થી 1.5 ચમચીથી વધુ મેથીના દાણા ન ખાવા જોઈએ. જો તમે મેથી પાવડર લેતા હોવ તો દિવસમાં માત્ર 1 ચમચી જ લો. મેથીનું વધુ સેવન કરવાથી બ્લડ શુગર લેવલ ઘટી શકે છે. તેના વધુ પડતા સેવનથી ડાયેરિયા, ગેસ કે એલર્જીની સમસ્યા થઈ શકે છે.

સવારે ખાલી પેટ મેથી ખાવાના ઘણા ફાયદા છે. ખાલી પેટે મેથી ખાવાથી બ્લડ પ્રેશરથી લઈને માસિક ધર્મ સુધીના દુખાવાને ઓછો કરવામાં મદદ મળે છે. મેથીમાં આવા ગુણ જોવા મળે છે, જેના કારણે તે વજન ઘટાડવામાં પણ મદદરૂપ છે. પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે અહીં ઘરેલું પદ્ધતિઓ છે. કોઈપણ ગંભીર બીમારીના કિસ્સામાં, ડૉક્ટરની સલાહ લો અવશ્ય લેવી જોઈએ.