આઠમ / નોમ પર પૂરી, હલવો અને ચણાનો ભોગ પીરસવામાં આવે છે? જાણો કંજક પ્રસાદના ફાયદા

શારદિય નવરાત્રીનો તહેવાર મહાઅષ્ટમી અને નવમી પૂજા સાથે સમાપ્ત થાય છે. નવરાત્રીના આઠમા દિવસે, માઁ દુર્ગાના આઠમા સ્વરૂપ મહાગૌરીની પૂજા કરવામાં આવે છે. તે જ સમયે, 9માં દિવસે મહાનવમીના દિવસે દેવી સિદ્ધિદાત્રીની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ બંને દિવસો પર, લોકો માઁ દુર્ગાના આ બંને અવતારોની પૂજા કરે છે અને કંજક નામની નાની બાળકીને પ્રસાદ આપે છે.

આ દિવસે જેઓ નવરાત્રી વ્રત રાખે છે તેઓ નાની બાળાઓને જમાડવાની પરંપરાગત રીતે, આ દિવસે પુરી, સોજીનો હલવો અને સૂકા કાળા ચણા ચઢાવવામાં આવે છે. આ વર્ષે મહાઅષ્ટમી સોમવારે એટલે કે 3જી ઓક્ટોબરે અને મહાનવમી 4 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવી રહી છે. તો આવો જાણીએ આ બે દિવસોના મહત્વ વિશે.

દેવી ભાગવત પુરાણ અનુસાર, એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જે બાળાઓની પૂજા કરવામાં આવે છે તે દેવી દુર્ગાનું સ્વરૂપ છે. આ જ કારણ છે કે 9 છોકરીઓ સાથે છોકરા જેને બટુક કહેવાય છે તેની પૂજા કરવામાં આવે છે અને ભોજન આપવામાં આવે છે, જેને કંજક પૂજા અથવા કન્યા પૂજા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

પરંપરા મુજબ, કંજક પૂજા 2 થી 10 વર્ષની નાની બાળાઓના પગ ધોવાથી શરૂ થાય છે. આ પછી, તેમના કપાળ પર કુમકુમ અને ચોખા નું તિલક લગાવવામાં આવે છે અને તેમના હાથમાં કલવ બાંધવામાં આવે છે. તે પછી, તેમને નાળિયેરનો પ્રસાદ આપવામાં આવે છે, ત્યારબાદ પૂરી, હલવો અને સૂકા કાળા ચણાનો પ્રસાદ આપવામાં આવે છે. પૂજાના અંતે, તેમને પૈસા, આભૂષણો, કપડાં, રમકડાં વગેરેના રૂપમાં ભેટ પણ આપવામાં આવે છે. અંતે, ભક્તો તેમના ચરણ સ્પર્શ કરીને તેમના આશીર્વાદ લે છે, અને તે ગયા પછી, ભક્તો ઉપવાસ તોડે છે.

પૌરાણિક કથાઓ મુજબ, તમામ પ્રસાદ પુરી, ચણા અને હલવો દેશી ઘીમાં બનાવવામાં આવે છે અને તે સ્વાસ્થ્યપ્રદ માનવામાં આવે છે. પોષણના દૃષ્ટિકોણથી, ચણા અને સોજી ડાયેટરી ફાઇબરથી સમૃદ્ધ છે અને તેથી બ્લડ સુગરનું સ્તર સુધારે છે. તેઓ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને જાળવવામાં અને સંતુલિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે અને આમ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે. અભ્યાસ દર્શાવે છે કે કાળા ચણામાં સેપોનિન પણ હોય છે, જે કેન્સરના કોષોને શરીરમાં વધતા અને ફેલાતા અટકાવે છે. તેમાં સેલેનિયમ પણ હોય છે, જે કેન્સર પેદા કરતા સંયોજનોને ડિટોક્સિફાય કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. બીજી તરફ, સોજી હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે સારી છે અને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.