અમરનાથમાં તબાહીઃ 12 વર્ષમાં ત્રણ વખત વાદળ ફાટવાની ઘટના, પરંતુ આવું દર્દનાક દ્રશ્ય પહેલીવાર જોવા મળ્યું

હળવા વરસાદ વચ્ચે ટેન્ટ સિટીમાં પ્રવાસીઓનો મેળાવડો જોવા મળ્યો હતો. પાંચ હજાર જેટલા ભક્તો પૈકી કેટલાક દર્શનાર્થે આવતા હતા અને કેટલાક દર્શન કરીને પરત ફરી રહ્યા હતા. બમ-બમ ભોલેના નાદ વચ્ચે વાદળોની જોરદાર ગર્જના હતી, પરંતુ પવિત્ર ગુફાથી થોડે દૂર વાદળ ફાટવાના કારણે ટેન્ટ સિટી ડૂબી જવાની છે તેની કોઈને ખબર નહોતી. ભક્તો ગુફાની સામે જ સપાટ વિસ્તારમાં બનેલા ટેન્ટ સિટીમાં જવાની અને પાછા ફરવાની તૈયારી કરી રહ્યા હતા. એટલામાં પાણીનો અવાજ આવવા લાગ્યો. પવિત્ર ગુફાની ડાબી બાજુએ ઉપરથી નીચે સુધી પાણીનો વિશાળ પ્રવાહ આવ્યો. ગુફાની સામે વહેતા નાળામાં બીજી ઘણી જગ્યાએથી પાણી મજબૂત પ્રવાહમાં આવવા લાગ્યું.

છેલ્લા 12 વર્ષમાં અમરનાથ યાત્રા દરમિયાન ગુફાની નજીક ત્રણ વખત વાદળ ફાટવાની ઘટનાઓ બની છે, પરંતુ આટલી તબાહી ક્યારેય નથી થઈ. વાદળ ફાટવાને કારણે આટલા લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હોય અને હજુ પણ ઘણા લોકો ગુમ થયા હોય તેવી આ પહેલી ઘટના છે. અમરનાથ યાત્રામાં તૈનાત કેટલાક અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે બધું સામાન્ય થઈ રહ્યું છે. અચાનક એક અવાજ આવ્યો અને ત્યાં ખૂબ જ તારાજી થઈ ગઈ.

મળતી માહિતી મુજબ વર્ષ 2010માં પણ ગુફા પાસે વાદળ ફાટ્યું હતું, પરંતુ તે પછી પણ કોઈ નુકસાન થયું ન હતું. વર્ષ 2021 માં, 28 જુલાઈના રોજ, ગુફા પાસે વાદળ ફાટવાથી ત્રણ લોકો ફસાયા હતા, જેમને બચાવી લેવામાં આવ્યા હતા. આમાં કોઈ જાનહાનિ થઈ ન હતી. આ વખતે વાદળ ફાટવાથી ઘણું નુકસાન થયું છે.

યાત્રામાં તૈનાત કેટલાક અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે વાદળ ફાટ્યા બાદ અચાનક પાણીનો પ્રવાહ શરૂ થયો હતો. તેમાં બે મોટા પહાડોનો કાટમાળ આવી ગયો. કાટમાળમાં ઘણા મોટા પથ્થરો હતા, જેના કારણે ઘણા મુસાફરો તેમની સાથે અથડાયા હતા. આટલા લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા તેનું આ એક મુખ્ય કારણ હતું.

અમરનાથ ગુફા પાસે વાદળ ફાટવાથી એક કલાકમાં એટલો વરસાદ થયો, જે પાંચ કલાકમાં પણ નથી. આટલું જ નહીં, ગુફાની આસપાસના કેમ્પમાં વરસાદ ન હતો, પરંતુ ગુફા પર ભારે વરસાદ પડ્યો હતો. દરમિયાન વાદળ ફાટ્યું અને વિનાશ થયો.

હવામાન વિભાગના નિર્દેશક સોનમ લોટસનું કહેવું છે કે સાંજે 5 થી 6 વાગ્યાની વચ્ચે ગુફાના ઉપરના ભાગમાં 25 મીમી વરસાદ નોંધાયો હતો, જ્યારે તે પહેલા બપોરે 12 વાગ્યાથી સાંજના 5 વાગ્યા સુધી માત્ર 30 મીમી વરસાદ પડ્યો હતો. આના કરતા અનેક ગણો વધુ વરસાદ 5 જુલાઈએ થયો હતો. ગુફા ઉપર અચાનક વરસાદ પડ્યો. તે પછી તે પૂરની જેમ નીચે આવ્યો. જેની સાથે મોટા પથ્થરો અને કાટમાળ આવ્યા અને તેના કારણે ઘણા લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા.

ગુફાની આસપાસ ઘણા કેમ્પ છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. પંચતરણી, શેષનાગ અને બાલતાલ જેવા કેમ્પમાં પણ આટલો વરસાદ પડ્યો નથી. વરસાદ પણ પડ્યો ન હતો. ગુફા પર આટલો અચાનક વરસાદ અને આટલો વિનાશ જોઈને ખૂબ જ દુઃખ થાય છે. અત્યાર સુધીમાં 15 લોકોના મોતની પુષ્ટિ થઈ છે. લગભગ 15,000 લોકોનું સ્થળાંતર કરવામાં આવ્યું છે.

અમરનાથ દુર્ઘટનાના સંદર્ભમાં, કાશ્મીર ડિરેક્ટોરેટ ઑફ હેલ્થે વિભાગમાં ડૉક્ટરો અને પેરામેડિકલ સ્ટાફની રજા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ડિરેક્ટોરેટે કહ્યું છે કે કાયમી હોય કે કોન્ટ્રાક્ટ, તમામ કર્મચારીઓ આગળના આદેશથી રજા નહીં લે. તમામ અધિકારીઓને મોબાઈલ ફોન ચોવીસ કલાક ચાલુ રાખવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે.

અમરનાથ ગુફા પાસે વાદળ ફાટવાથી સર્જાયેલી પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને પુલવામા, કુલગામ, શોપિયાં અને અનંતનાગ જિલ્લાઓને દવાઓ અને ઈમરજન્સી કીટ સાથે વધારાના ડોકટરો અને પેરામેડિકલ સ્ટાફ મોકલવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.

શ્રીનગર, બાંદીપોરા, બારામુલ્લા અને બડગામના ચીફ મેડિકલ ઓફિસર પણ ઈમરજન્સી માટે વધારાના ડોકટરો અને સ્ટાફ મોકલશે. પહેલગામ અને બાલતાલમાં દવાઓના પૂરતા પુરવઠા માટે સંબંધિત અધિકારીઓને સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે.