મહિલાઓને પણ શ્રાદ્ધ કરવાનો, પૌરાણિક કાયદાઓ અને નિયમો જાણવાનો પણ છે અધિકાર!
પૂર્વજોની મુક્તિ માટે, શ્રદ્ધા સાથે કરવામાં આવેલું કામ શ્રાદ્ધ છે. હિન્દુ ધર્મમાં, મૃત પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ માટે પિતૃ પક્ષમાં શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવાનો નિયમ છે. અશ્વિન મહિનાનો કૃષ્ણ પક્ષ ખાસ પૂર્વજોને સમર્પિત છે, તેથી આ પક્ષને પિતૃપક્ષ પણ કહેવામાં આવે છે. પરંતુ આ સાથે એક ગેરમાન્યતા છે. કે માત્ર છોકરાઓ કે પુરુષો જ શ્રાદ્ધ અથવા તર્પણ કરી શકે છે, સ્ત્રીઓ નહીં. જ્યારે એવું નથી, ત્યારે ગરુણ પુરાણ, માર્કંડેય પુરાણ અને રામાયણ વગેરે જેવા શાસ્ત્રોના સંદર્ભો પરથી જાણી શકાય છે. કે સ્ત્રીઓને પણ સનાતન ધર્મમાં શ્રાદ્ધ કરવાનો અધિકાર છે. પરંતુ અમુક નિયમો અને શરતોને આધીન. તો ચાલો જાણીએ તે નિયમો અને શરતો વિશે.
સનાતન ધર્મની પરંપરા મુજબ પરિવારના માત્ર છોકરાઓ કે પુરુષ સભ્યો જ પિંડદાન, શ્રાદ્ધ કર્મ અથવા તર્પણ વગેરે કરે છે.
મહિલાઓ માટે શ્રાદ્ધ કરવાની ધાર્મિક વિધિઓ :-
શ્રાદ્ધ કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે. ગરુણ પુરાણમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે મૃત વ્યક્તિ જેનું કોઈ પુરૂષ સંબંધીઓ જેમ કે પુત્ર, ભાઈ કે ભત્રીજો વગેરે નથી અથવા તે શ્રાદ્ધ કરવાની સ્થિતિમાં નથી, તો આવી પરિસ્થિતિમાં ઘરની મહિલાઓને કરવાનો અધિકાર છે શ્રાદ્ધ રામાયણમાં સીતાજીએ ગયામાં તેમના સસરા દશરથજી માટે શ્રાદ્ધ કર્યાનો ઉલ્લેખ કરવામા અવ્યો છે.
મહિલાઓ માટે શ્રાદ્ધ કરવાના નિયમો :-
મહિલાઓ દ્વારા શ્રાદ્ધ કરવા માટે કેટલાક ખાસ નિયમો છે. શાસ્ત્રો અનુસાર, વિવાહિત મહિલાઓને જ ખાસ સંજોગોમાં શ્રાદ્ધ કરવાનો અધિકાર છે. મહિલાઓએ શ્રાદ્ધ કરતી વખતે સફેદ કે પીળા રંગના કપડા પહેરવા જોઈએ. શ્રાદ્ધ વિધિમાં મહિલાઓ માટે કાળા તલ અને કુશનો ઉપયોગ પ્રતિબંધિત છે. તેઓએ તર્પણનું કામ પાણીથી કરવું જોઈએ. તર્પણ કર્યા પછી, બ્રાહ્મણોને શક્ય તેટલું ભોજન અને દાન આપવું જોઈએ.
