શ્વાસમાં પ્રદૂષણ ! : ગુરુગ્રામ-નોઈડામાં વધુ ઝેરી હવા, AQI 600ને પાર...

દિલ્હી-એનસીઆર (દિલ્હી-પોલ્યુશન લેવલ)માં હવા છેલ્લા એક મહિનાથી ઝેરી છે. એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ (AQI) ગુરુવારે વધુ ખરાબ થયો હતો જેણે તણાવમાં વધારો કર્યો છે. કેટલાક વિસ્તારોમાં AQI 600થી ઉપર નોંધવામાં આવ્યો છે જે તાજેતરના સમયમાં નોંધાયેલા સ્તર કરતા ઘણો વધારે છે. દિલ્હી-એનસીઆરના તમામ વિસ્તારોમાં પ્રદૂષણને કારણે સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે જેના કારણે લોકોને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થવા લાગી છે. સરકાર દ્વારા તમામ પગલા લેવામાં આવ્યા હોવા છતાં પ્રદૂષણના સ્તરમાં કોઈ જ ઘટાડો જોવા મળ્યો નથી.

સિસ્ટમ ઓફ એર ક્વોલિટી એન્ડ વેધર ફોરકાસ્ટિંગ એન્ડ રિસર્ચ (SAFAR) અનુસાર નોઈડામાં PM 10 નો હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક સવારે 604 નોંધાયો હતો જ્યારે ગુરુગ્રામમાં PM 2.5 409 નોંધાયો હતો. જોકે આના થોડા સમય પહેલા જ નોઈડામાં PM 10નું AQI લેવલ 543 થઈ ગયું હતું. દિલ્હીના એકંદર AQI સ્તર વિશે વાત કરીએ તો PM 2.5 સ્તર 382 નોંધાયું હતું. AQI શૂન્ય અને 50 ની વચ્ચે 'સારું', 51 અને 100 વચ્ચે 'સંતોષકારક', 101 અને 200 વચ્ચે 'મધ્યમ', 201 અને 300 વચ્ચે 'નબળું', 301 અને 400 વચ્ચે 'ખૂબ જ નબળું' અને 401 અને 500 ની વચ્ચે છે. 'ગંભીર' શ્રેણીમાં ગણવામાં આવે છે.

દિલ્હી-એનસીઆરમાં દિવાળીથી હવા ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે. સુપ્રીમ કોર્ટમાં લાંબા સમયથી સુનાવણી ચાલી રહી છે જે દરમિયાન કોર્ટે કેન્દ્ર અને દિલ્હી સરકારને પણ ફટકાર લગાવી છે. ગુરુવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ફરી સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. કોર્ટે સરકારને ફટકાર લગાવી છે અને પૂછ્યું છે કે પ્રદૂષણ વચ્ચે શાળાઓ શા માટે ખુલ્લી છે. CJI NV રમન્નાએ કહ્યું તમે (દિલ્હી સરકાર) કહી રહ્યા છો કે તમે ઘરેથી કામ લાગુ કર્યું, શાળાઓ બંધ કરી દીધી. પણ આ બધું દેખાતું નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, તમે રોજ એફિડેવિટ રજૂ કરો છો રિપોર્ટ આપો છો, કમિટીના રિપોર્ટ આપો છો. પરંતુ જમીન પર શું થઈ રહ્યું છે? ખંડપીઠે પૂછ્યું કે તમે ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરી હતી તેનું શું થયું? દિલ્હી સરકારમાંથી કેટલા લોકો છે અને કેન્દ્રના કેટલા?

દિલ્હી-એનસીઆરમાં દિલ્હી સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશ બાદ બાંધકામ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. રાજધાની અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં 7 ડિસેમ્બર સુધી બાંધકામ થઈ શકશે નહીં. તે જ સમયે કોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું છે કે, રાજ્ય સરકારો મજૂરોને બાંધકામ કામના મજૂર ફંડમાંથી જેટલા દિવસો સુધી કામ બંધ રહેશે તેના પૈસા આપશે. આ સાથે સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી-એનસીઆરમાં બાંધકામ પર ફરીથી પ્રતિબંધ લગાવી દીધો છે. જોકે પ્લમ્બર, ઈન્ટિરીયર ડેકોરેશન, ઈલેક્ટ્રિશિયન વર્ક જેવી બાંધકામ સંબંધિત બિન-પ્રદૂષિત પ્રવૃત્તિઓને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. તાજેતરમાં જ બાંધકામના કામો પર છૂટ આપતાં દિલ્હી સરકારે કહ્યું હતું કે જો લાંબા સમય સુધી બાંધકામ બંધ રહેશે તો દિલ્હીમાં મજૂરો માટે રોજગારનું સંકટ ઊભું થશે.

દેશમાં ડિસેમ્બરે દસ્તક દેતાં જ શિયાળો વધવા લાગ્યો છે. હવામાન વિભાગે ગુરુવારે રાજધાનીમાં વરસાદની આગાહી કરી છે. IMDની આગાહી અનુસાર દિલ્હી અને તેની આસપાસના વિસ્તારો - નોઇડા, ગાઝિયાબાદ, ફરીદાબાદ અને ગુરુગ્રામમાં આજે વરસાદ પડી શકે છે. એવી આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે વરસાદ બાદ પ્રદૂષણથી અમુક હદ સુધી છુટકારો મળી શકશે. જો કે ઠંડીમાં હજુ વધારો થવાની સંભાવના છે. દિલ્હીના કેટલાક ભાગો ઉપરાંત ઉત્તર પ્રદેશના ફારુખનગર, દેબઈ, નરોરા, સહસવાન, અત્રૌલી, અલીગઢ, ભરતપુર અને રાજસ્થાનના બાલાજીમાં આગામી થોડા કલાકોમાં હળવા વરસાદની આગાહી કરવામાં આવી છે.