ભગવાન વિષ્ણુના આશીર્વાદ મેળવવા કરો ઉત્પત્તિ એકાદશીનું વ્રત અને તેનું મહત્વ

સનાતન ધર્મમાં એકાદશીના ઉપવાસનું વિશેષ મહત્વ છે. હિન્દી પંચાંગ અનુસાર, દર મહિનામાં બે એકાદશી ઉજવવામાં આવે છે અને વર્ષમાં 24 એકાદશી ઉજવવામાં આવે છે. તે જ સમયે, અધિકમાસમાં 26 એકાદશી ઉજવવામાં આવે છે. આમ, માર્ગશીર્ષ મહિનામાં કૃષ્ણ પક્ષની ઉત્પતિ એકાદશી 30 નવેમ્બરે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે એકાદશીના ઉપવાસથી ભક્તને તમામ પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે. તેમજ તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થવી જોઈએ. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ પૂજા અને વ્રત કરવાથી અનેક યજ્ઞ કરવા જેટલું પુણ્ય મળે છે. હિન્દી પંચાંગ અનુસાર, એકાદશી 30મી નવેમ્બરે સવારે 4:13 વાગ્યે શરૂ થશે અને 1લી ડિસેમ્બરની રાત્રે 2:13 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેથી દિવસભર ભગવાન શ્રી વિષ્ણુની પૂજા કરી શકે છે. કારતક મહિનાના વદ પક્ષની એકાદશી તિથિએ ભગવાન વિષ્ણુ દ્વારા એકાદશી તિથિ પ્રગટ થયા હતાં. એટલે આ દિવસે ઉત્પત્તિ એકાદશીનું વ્રત કરવામાં આવે છે. તેને ઉત્પત્તિકા, ઉત્પન્ના, પ્રાકટ્ય અને વૈતરણી એકાદશી પણ કહેવામાં આવે છે. પદ્મ પુરાણ પ્રમાણે શ્રીકૃષ્ણએ ધર્મરાજ યુધિષ્ઠિરને આ એકાદશીની ઉત્પત્તિ અને તેના મહત્ત્વ અંગે જણાવ્યું હતું. વ્રતમાં એકાદશીને મુખ્ય અને બધી જ સિદ્ધિઓ આપનાર માનવામાં આવે છે.

એકાદશી પૂજા પદ્ધતિ :-

દશમીના દિવસે એકાદશીનો પ્રારંભ થાય છે. આ દિવસે લસણ, ડુંગળી વગેરે વસ્તુઓનું સેવન ન કરવું, જેમાં વેર વાળો ખોરાક પણ સામેલ છે. બ્રહ્મચર્યના નિયમનું પણ પાલન કરો. જો શક્ય હોય તો, રોક મીઠું યુક્ત ખોરાક ખાઓ. એકાદશીના દિવસે સવારે બ્રહ્મા બેલામાં ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુને પ્રણામ કરીને દિવસની શરૂઆત કરો. પછી ઘર સાફ કરો. આ પછી, રોજિંદા કામમાંથી નિવૃત્ત થયા પછી, ગંગાજળવાળા પાણીથી સ્નાન કરો અને ધ્યાન કરો. તે પછી, પ્રાર્થના કર્યા પછી પીળા રંગના કપડાં પહેરો. હવે સૌ પ્રથમ ભગવાન ભાસ્કરને જળ અર્પણ કરો. ત્યારબાદ પીળા ફૂલ, પીળા ફળ, ધૂપ, દીપ તુલસી સમૂહથી ભગવાન શ્રી વિષ્ણુની પૂજા કરો. અંતમાં આરતી કરીને પૂજા પૂર્ણ કરો. આખો દિવસ ઉપવાસ રાખો. દિવસમાં એકવાર પાણી અને એક ફળનું સેવન કરી શકાય છે. સાંજે આરતી કર્યા પછી ફળ ખાઓ. બીજા દિવસે પૂજા પાઠ કરીને પારણા ખોલો એટલે કે ઉપવાસ કરો.