પહલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે તણાવ, ગૃહ મંત્રાલયે દેશભરમાં મોક ડ્રીલ કરવાના જાહેર કર્યા આદેશ

 22 એપ્રિલ 2025 ના રોજ જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે તણાવ છે. આ દરમિયાન, ગૃહ મંત્રાલયે દેશભરમાં મોક ડ્રીલ કરવાના આદેશો જાહેર  કર્યા છે. 1971 પછી આ પહેલી વાર છે જ્યારે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા આ પ્રકારનો આદેશ જાહેર  કરવામાં આવ્યો છે. હુમલાના સ્થિતિમાં સિવિલ ડિફેન્સની ટ્રેનિંગ બધુવારે કરાશે.

જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં 22 એપ્રિલના રોજ થયેલા આતંકવાદી હુમલાના ભારત દ્વારા બદલો લેવા અંગે ચર્ચા કરવા માટે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા દિલ્હીમાં યોજાયેલી ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠકો બાદ આ આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. આ હુમલામાં 26 લોકો માર્યા ગયા હતા.

ભારત સાથે વધતા તણાવ વચ્ચે પાકિસ્તાને બે દિવસમાં બીજું મિસાઇલ પરીક્ષણ કર્યાના કલાકો બાદ આ આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફે કહ્યું કે, સફળ પરીક્ષણથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે પાકિસ્તાનનું સંરક્ષણ મજબૂત હાથમાં છે.

મોટી મુખ્ય મુદ્દાઓ -

• ગૃહ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, મોક ડ્રીલનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય હવાઈ હુમલાની ચેતવણી પ્રણાલીની અસરકારકતાનું મૂલ્યાંકન કરવાનો છે. ઉપરાંત, ભારતીય વાયુસેના સાથે હોટલાઇન/રેડિયો સંચાર લિંક્સનું સંચાલન.
• કંટ્રોલ રૂમ અને શેડો કંટ્રોલ રૂમની કાર્યક્ષમતાનું પરીક્ષણ.
• દુશ્મનના હુમલાના કિસ્સામાં પોતાનું રક્ષણ કરવા માટે નાગરિકો, વિદ્યાર્થીઓ વગેરેને નાગરિક સંરક્ષણ પાસાઓ પર તાલીમ આપવી.
• ક્રેશ બ્લેકઆઉટ પગલાંની જોગવાઈ.
• શક્ય તેટલી વહેલી તકે મહત્વપૂર્ણ પ્લાન્ટ/ઇન્સ્ટોલેશન છુપાવવાની જોગવાઈ.
• વોર્ડન સેવા, અગ્નિશામક, બચાવ કામગીરી અને ડેપો વ્યવસ્થાપન સહિત નાગરિક સંરક્ષણ સેવાઓની સક્રિયતા અને પ્રતિભાવ ચકાસવા.
• ક્રેશ બ્લેકઆઉટ પગલાંના અમલીકરણનું મૂલ્યાંકન.
• સ્થળાંતર યોજનાઓની તૈયારી અને તેમના અમલીકરણનું મૂલ્યાંકન.
• પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, "આ કવાયત ગ્રામ્ય સ્તર સુધી હાથ ધરવાનું આયોજન છે. આ કવાયતનો ઉદ્દેશ્ય તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં નાગરિક સંરક્ષણ મશીનરીની તૈયારીનું મૂલ્યાંકન અને વધારો કરવાનો છે."
• . ગૃહ મંત્રાલયના આદેશમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે આ કવાયતમાં જિલ્લા નિયંત્રકો, સ્થાનિક અધિકારીઓ, નાગરિક સંરક્ષણ વોર્ડન, સ્વયંસેવકો, હોમગાર્ડ્સ (સક્રિય અને અનામત બંને), રાષ્ટ્રીય કેડેટ કોર્પ્સ (NCC), રાષ્ટ્રીય સેવા યોજના (NSS), નહેરુ યુવા કેન્દ્ર સંગઠન (NYKS) ના સભ્યો અને કોલેજ સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓની સક્રિય ભાગીદારી જોવા મળે તેવી અપેક્ષા છે.