પ્રજાસત્તાક દિવસ 2023 : જાણો ઇતિહાસથી લઈને મહત્વ સુધીની 10 વિશેષ બાબતો

પ્રજાસત્તાક દિવસ 2023: ભારત દેશ આ વખતે તેનો 74મો પ્રજાસત્તાક દિવસ 26 જાન્યુઆરી 2023ના રોજ ઉજવી રહ્યો છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તે 26 જાન્યુઆરીએ જ કેમ ઉજવવામાં આવે છે? તેનો ઈતિહાસ શું છે? આવો, આજે અમે તમને આ દસ મુદ્દાઓ દ્વારા આખી વાર્તા જણાવી રહ્યા છીએ…

1 : 1950માં દેશમાં પ્રથમ વખત ગણતંત્ર દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. આ દિવસે ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે પોતાનો કાર્યકાળ શરૂ કર્યો હતો.

2 : દેશને વર્ષ 1947માં બ્રિટિશ રાજથી આઝાદી મળી હતી, પરંતુ તેનું પોતાનું બંધારણ નહોતું. ભારતને તેનું બંધારણ 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ મળ્યું.

3 : ડૉ. બી.આર. આંબેડકરે બંધારણની મુસદ્દા સમિતિનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. દેશને પ્રજાસત્તાક ઘોષિત કરવામાં આવ્યો હતો, તેથી આ દિવસને પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

4 : ભારતનું બંધારણ વિશ્વનું સૌથી લાંબુ બંધારણ છે જેમાં 444 કલમો 22 ભાગોમાં વિભાજિત છે અને 118 સુધારાઓ સાથે 12 અનુસૂચિઓ છે.

5 : બંધારણ 26 નવેમ્બર 1949 ના રોજ બંધારણ સભા દ્વારા અપનાવવામાં આવ્યું હતું અને વર્ષ 1950 માં અમલમાં આવ્યું હતું.

6 : પ્રથમ ગણતંત્ર દિવસની પરેડ 1950માં ઈરવિન એમ્ફીથિયેટર (હાલનું મેજર ધ્યાનચંદ સ્ટેડિયમ) ખાતે યોજાઈ હતી. જેમાં ત્રણ હજાર ભારતીય સૈન્ય જવાનો અને 100 થી વધુ વિમાનોએ ભાગ લીધો હતો.

7 : રાજપથ પર પ્રથમ પરેડ 1955માં યોજાઈ હતી જ્યારે પાકિસ્તાનના ગવર્નર જનરલ મલિક ગુલામ મુહમ્મદ મુખ્ય અતિથિ તરીકે આવ્યા હતા.

8 : 26 જાન્યુઆરી 1930ના રોજ, ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસે બ્રિટિશ શાસનના વર્ચસ્વનો વિરોધ કર્યો અને પૂર્ણ સ્વરાજની માંગણી કરી. આ રીતે સંસ્થાનવાદી શાસનથી ભારતની સ્વતંત્રતા જાહેર કરવામાં આવી હતી.

9 : દર વર્ષે પ્રજાસત્તાક દિવસની પરેડ માટે કોઈ ચોક્કસ રાષ્ટ્રના નેતાને મુખ્ય અતિથિ તરીકે આમંત્રિત કરવામાં આવે છે. ઇન્ડોનેશિયાના રાષ્ટ્રપતિ સુકર્નો 1950માં ભારતના પ્રજાસત્તાક દિવસની ઉજવણીમાં ભાગ લેનારા પ્રથમ મુખ્ય અતિથિ હતા. કૂચમાં ભાગ લેનાર સૈન્યના દરેક સભ્યને ચાર સ્તરોની તપાસમાંથી પસાર થવું પડે છે, તેમ છતાં તેઓ જીવંત ગોળીઓ વહન કરી રહ્યાં નથી તેની ખાતરી કરવા માટે તેમના શસ્ત્રોનું વ્યાપકપણે નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે.

10 : દર વર્ષે જ્યારે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પ્રજાસત્તાક દિવસ પર રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવે છે ત્યારે 21 બંદૂકોની સલામી આપવામાં આવે છે અને ભારતના પ્રજાસત્તાક દિવસની ઉજવણી બીટીંગ રીટ્રીટ દરમિયાન 'એબાઈડ બાય મી' ગાઈને ત્રણ દિવસ સુધી ચાલે છે. દેશના રાષ્ટ્રપતિ પ્રજાસત્તાક દિવસે સંબોધન કરે છે જ્યારે દેશના વડાપ્રધાન સ્વતંત્રતા દિવસ પર સંબોધન કરે છે.