ડેન્ગ્યુના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે, રોગ નિયંત્રણમાં કેમ નથી?

ભારતના કેટલાક રાજ્યોમાં ડેન્ગ્યુના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. દર વર્ષે આ રોગના કેસો નોંધાય છે અને દર્દીઓ મૃત્યુ પામે છે. ડેન્ગ્યુ કેમ કાબૂમાં નથી આવતો અને તેને કેવી રીતે અટકાવી શકાય. નિષ્ણાતોએ અમને તેના વિશે જણાવ્યું છે.

દેશના અનેક રાજ્યોમાં ડેન્ગ્યુના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. કર્ણાટકે આ રોગને મહામારી જાહેર કરી હતી. દેશની રાજધાની દિલ્હીમાં પણ ડેન્ગ્યુના કેસ વધી રહ્યા છે. આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં 400 થી વધુ કેસ નોંધાયા છે અને બે દર્દીઓના મોત થયા છે. ડેન્ગ્યુના કેસ દર વર્ષે આવે છે. આ વખતે લાંબા ચોમાસાને કારણે રોગચાળાનું જોખમ પણ વધારે છે. ગત વર્ષે પણ ડેન્ગ્યુના કેસો અને મૃત્યુના વધુ કેસ નોંધાયા હતા, પરંતુ રોગ કાબુમાં આવ્યો નથી. જ્યારે દર વર્ષે ડેન્ગ્યુના કેસો આવે છે અને લોકોને મોટા પાયે જાગૃત કરવામાં આવે છે, તો પછી ડેન્ગ્યુ પર નિયંત્રણ કેમ નથી આવતું? તે એક મોટો પ્રશ્ન છે. અમે જવાબ શોધવા માટે નિષ્ણાતો સાથે વાત કરી.

એકેડેમી ઑફ ફેમિલી ફિઝિશ્યન્સ ઑફ ઇન્ડિયાના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ ડૉ. રમણ કુમાર કહે છે કે વરસાદની ઋતુ પછી ડેન્ગ્યુના કેસમાં તીવ્ર વધારો થાય છે. કારણ કે ડેન્ગ્યુના મચ્છર ચોખ્ખા પાણીમાં ઉગે છે. વરસાદ બાદ ઠેર-ઠેર પાણી જમા થાય છે. આ થીજી ગયેલા પાણીમાં જ ડેન્ગ્યુના મચ્છર ઉગે છે. દર વર્ષે વરસાદ અને પૂર આવે છે. પરંતુ યોગ્ય ડ્રેનેજ સોલ્યુશનના અભાવે, મચ્છરોની ઉત્પત્તિ થાય છે અને આ મચ્છરો ડેન્ગ્યુનું કારણ બને છે.

ડૉ. રમણ કુમારના મતે ડેન્ગ્યુથી બચવા માટે સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર યોગ્ય રીતે તૈયાર કરવું. શહેરો અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ડ્રેનેજ અને ગટર વ્યવસ્થાને સારી સ્થિતિમાં રાખો. પાણીનો સંગ્રહ અટકાવવા અને ડેન્ગ્યુને અટકાવવા.

ડો.રામન કહે છે કે દર વર્ષે ડેન્ગ્યુના કેસો આવે છે કારણ કે પાણીના નિકાલ માટે કોઈ નક્કર ઉકેલ નથી. કેટલાક વિસ્તારો એવા છે કે જ્યાં મહિનાઓ સુધી પાણી સ્થિર રહે છે. આવા કિસ્સામાં, આના પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે. જો પાણી એકઠું થવાનું બંધ થઈ જાય તો ડેન્ગ્યુને સરળતાથી કાબૂમાં લઈ શકાય છે.

ડેન્ગ્યુ અંગે લોકો જાગૃત છે, પરંતુ તેમ છતાં કેટલાક કિસ્સામાં બેદરકારી જોવા મળી રહી છે. જ્યારે સર્વે કરવામાં આવે છે, ત્યારે ઘણા ઘરોમાં ડેગુ લાર્વા જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકો ડેન્ગ્યુ વિશે સચેત રહે અને ઘરની અંદર કે આસપાસ ક્યાંય પણ પાણી જમા ન થવા દે તે જરૂરી છે. કારણ કે ડેન્ગ્યુના મચ્છર બહુ ઓછા પાણીમાં ઉગે છે. તેથી, કુલર, વાસણો, પ્લાસ્ટિકની બોટલોમાં પણ પાણી એકઠું થવા ન દો.