પ્રોટીન આપણા આહારનો મહત્વનો ભાગ છે, જે આપણા શરીરની વૃદ્ધિ અને શક્તિ માટે વધુ મહત્વનો ગણાય છે. આપણા હાડકાં, સ્નાયુઓ અને ત્વચાના નિર્માણ માટે પ્રોટીન અત્યંત ઉપયોગી છે.
પ્રોટીન તંદુરસ્ત આહારનો મહત્વનો ભાગ છે. તે ચયાપચયને વેગ આપે છે, ભૂખને શાંત કરે છે અને હોર્મોન્સનું નિયમન કરવામાં મદદ કરે છે. દરેક વ્યક્તિની ઉંમર અને વજન પ્રમાણે પ્રોટીનની જરૂરિયાત બદલાય છે.
પુખ્તોએ કિલો દીઠ 0.8 ગ્રામ પ્રોટીન, કિશોરોએ 1.0 ગ્રામ પ્રોટીન પ્રતિ કિલો અને બાળકોએ શરીરના વજન દીઠ 1.5 ગ્રામ પ્રોટીન લેવું જોઈએ. કેટલાક લોકો તેમના શરીરની જરૂરિયાત કરતા વધુ પ્રોટીન લે છે, જે તેમના સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરો બની શકે છે. આહારમાં વધુ પ્રોટીન લેવાથી પણ શરીર પર શું આડઅસર થાય છે તે જાણીએ.
1. વધુ પડતાં પ્રોટીનના સેવનથી વધી શકે છે સ્થૂળતા:-
લોકો પ્રોટીન વાડું ખાવાનું સ્વાસ્થ્ય માટે સારું ગણતાં હોય છે . પરંતુ વધુ પ્રમાણમાં પ્રોટીન લેવાથી તમારું વજન વધી શકે છે. કેટલાક લોકો માને છે કે વધુ પ્રોટીન લેવાથી વજન નિયંત્રણ રહે છે. પરંતુ એવું નથી. જો તમે વધુ પ્રમાણમાં પ્રોટીન ખાશો તો તમારું વજન વધશે. વધારાની પ્રોટીનનું સેવન શરીરમાં સામાન્ય રીતે ચરબી તરીકે સંગ્રહિત થાય છે, જ્યારે શરીરમાંથી વધારે એમિનો એસિડ મળ દ્વારા બહાર કાવામાં આવે છે. આ સમય જતાં વજનમાં વધારો કરી શકે છે.
2. કબજિયાત અને પેટનું ફૂલવું એ પણ એક કારણ બની શકે :-
વધારે પ્રોટીનનું સેવન તમને કબજિયાત આપી શકે છે. પ્રોટીન ભોજન એકદમ ભારે હોય છે, જે પચાવવું એકદમ મુશ્કેલ હોય છે, જે પેટ ફૂલવાની સમસ્યા તરફ દોરી શકે છે.
3. ડિહાઇડ્રેશન પણ આ કરી શકે છે:-
વધુ પ્રમાણમાં પ્રોટીન લેવાથી શરીરને વધુ પાણીની જરૂર પડે છે. આવી સ્થિતિમાં ઓછું પાણી પીવાથી ડીહાઈડ્રેશનની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે.
4. કિડનીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે:-
વધુ પડતું પ્રોટીન કિડનીનું સ્વાસ્થ્ય પણ બગાડી શકે છે. જે લોકોને કિડનીની સમસ્યા છે તેઓએ પ્રોટીનનું સેવન સંપૂર્ણપણે મર્યાદિત કરવું જોઈએ. શરીરમાં વધુ પડતા પ્રોટીનનું સેવન કરવાથી કિડની માટે નાઇટ્રોજનથી છુટકારો મેળવવો મુશ્કેલ બને છે.
5. હાડકાં નબળા કરે છે:-
વધારે માત્રામાં પ્રોટીન શરીરમાં હાડકાના સ્વાસ્થ્ય પર પણ ખરાબ અસર કરે છે, જેના કારણે ઓસ્ટીયોપોરોસિસનું જોખમ રહે છે. પ્રોટીનની વધુ માત્રા પણ શરીરમાં કેલ્શિયમ ઘટાડે છે.