27 હિન્દુ અને જૈન મંદિરોના અવશેષોથી બનેલ કુતુબ મિનાર, પરિસરમાં દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ, જાણો તેના ઇતિહાસ વિશે

અયોધ્યા બાદ કાશી, મથુરા, તાજમહેલ અને હવે દિલ્હીના કુતુબ મિનારને લઈને વિવાદ થયો છે. હિન્દુ સંગઠનના નેતાઓએ મિનારામાં હનુમાન ચાલીસાના પાઠ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. જો કે તે પહેલા જ તેને કસ્ટડીમાં લેવામાં આવ્યો હતો. પ્રદર્શનકારીઓએ કુતુબ મિનારનું નામ બદલીને વિષ્ણુ સ્તંભ રાખવાની માંગ કરી હતી.

ભારતનો સૌથી ઊંચો સ્તંભ, કુતુબ મિનાર, દિલ્હીના મહેરૌલી વિસ્તારમાં છતરપુર મંદિર પાસે સ્થિત છે. તે વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સમાંની એક છે, જે 12મી અને 13મી સદીની વચ્ચે ઘણા જુદા જુદા શાસકો દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. તેની શરૂઆત 1193 એડીમાં દિલ્હીના પ્રથમ મુસ્લિમ શાસક કુતુબુદ્દીન એબક દ્વારા કરવામાં આવી હતી. કુતુબુદ્દીને મિનારાનો પાયો નાખ્યો, તેનું ભોંયરું અને પહેલો માળ બનાવ્યો. તેનું બાંધકામ કુતુબુદ્દીનના શાસન દરમિયાન પૂર્ણ થઈ શક્યું ન હતું. આ પછી કુતુબુદ્દીનના ઉત્તરાધિકારી અને પૌત્ર ઇલ્તુમિશે મિનારાના વધુ ત્રણ માળનું નિર્માણ કર્યું. વર્ષ 1368 માં, મિનારનો પાંચમો અને છેલ્લો માળ ફિરોઝ શાહ તુગલકે બાંધ્યો હતો.

તેનું બાંધકામ કુતુબુદ્દીનના શાસન દરમિયાન પૂર્ણ થઈ શક્યું ન હતું. આ પછી કુતુબુદ્દીનના ઉત્તરાધિકારી અને પૌત્ર ઇલ્તુમિશે મિનારાના વધુ ત્રણ માળનું નિર્માણ કર્યું. વર્ષ 1368 માં, મિનારનો પાંચમો અને છેલ્લો માળ ફિરોઝ શાહ તુગલકે બાંધ્યો હતો. વાસ્તવમાં, મીનારોની દિવાલો પર સદીઓ જૂના મંદિરોના અવશેષો સ્પષ્ટપણે દેખાય છે. તેમાં હિંદુ દેવી-દેવતાઓના શિલ્પો અને મંદિર સ્થાપત્ય છે. તે મિનારાના પ્રાંગણમાં સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. ટાવરની અંદર ભગવાન ગણેશ અને વિષ્ણુની ઘણી મૂર્તિઓ છે. કુતુબમિનારના પ્રવેશદ્વાર પર એક શિલાલેખ છે. 27 હિંદુ અને જૈન મંદિરોને તોડીને તેમાં વપરાયેલા થાંભલા અને અન્ય સામગ્રીઓ મેળવવામાં આવી હતી.